Wronki 2024-10-28

Stacja kolejowa Wronki.

Współrzędne geograficzne: 52.705N 16.386E. Elewacja 54 m (177.17 ft). Adres ulica Dworcowa 2, 64-510 Wronki.

Miasto Wronki.

Miasto Wronki leży w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim. Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Wronki. Miasto ma powierzchnię 5,81 km2. Populacja wynosi 10 562 mieszkańców (2023 rok). Wronki leżą w kierunku północno-zachodnim od Poznania. Z Wronek do Poznania jest 51 km. Miasto leży w zakolu rzeki Warta, na pograniczu Pojezierza Poznańskiego i Puszczy Noteckiej. Wronki znane są z dużych zakładów produkcji sprzętu AGD; Amica i Samsung. We Wronkach znajduje się największy w Polsce zakład karny. Zakład karny we Wronkach jest jednym z największych i najstarszych więzień w Polsce, powstały w 1894 roku, w czasach germańskich. Jest to zakład o podwyższonym rygorze, przez co stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów w mieście.

Wykopaliska potwierdziły, że ludzie zamieszkiwali ten teren już w 4000 roku przed Chrystusem. Osada powstała w XI wieku, na szlaku komunikacyjnym lądowym i rzecznym. Była to osada szlachecka. W 1279 roku, książę Przemysł II fundował klasztor dla OO Dominikanów. Historycy uważają że była to lokacja miasta. Wiadomo, że już w 1390 roku, była komora celna, która przynosiła miastu zyski. W 1793 roku, nastąpił drugi rozbiór Rzeczypospolitej, w efekcie cała wielkopolska dostała się pod zabór germański. Nazwa miasta została zmieniona na germańskie Wronke. Rozpoczął się okres ucisku i germanizacji Polaków. Dzięki wierze katolickiej, Polacy zachowali swoją tożsamość narodową i zakładali różnego rodzaju organizacje, które pobudzały patriotyzm. Dużym sukcesem było powołanie w 1857 roku, Ochotniczej Straży Pożarnej, jednej z najstarszych w Rzeczypospolitej Polskiej.

W 1848 roku, uruchomiono linię kolejową Stargard – Krzyż Wielkopolski – Wronki – Poznań. Linia umożliwiała przejazd do Szczecina i Berlina, a od 1851 roku, do Bydgoszczy i Tczewa, a od 1856 roku, do Leszna i Wrocławia. Linia kolejowa przyczyniła się do rozwoju gospodarczego miasta.

W wyniku Powstania Wielkopolskiego, Wielkopolska powróciła do odrodzonej Rzeczypospolitej. Polskie organizacje wyszły z ukrycia i fundowano nowe. Zaczęło rozwijać się życie kulturalne, sportowe i szkolnictwo. W okresie międzywojennym największym pracodawcą była Fabryka Przetworów Kartoflanych. Zakład istnieje do chwili obecnej (2024 rok).

Kolej w mieście Wronki.

W 1848 roku, uruchomiono linię kolejową Stargard – Krzyż Wielkopolski – Wronki – Poznań. Linia umożliwiała przejazd do Szczecina i Berlina, a od 1851 roku, do Bydgoszczy i Tczewa, a od 1856 roku, do Leszna i Wrocławia. W dniu 10 sierpnia 1848 roku, z Wronek o godzinie 11:16 przed południem, odjechał pierwszy w historii miasta pociąg do Szczecina. Drugi, w stronę do Poznania, odjechał o godzinie 14:33. Cała podróż z Poznania do Szczecina trwała pięć godzin i trzydzieści dwie minuty. Linia kolejowa została poprowadzona przez miasto, omijając centrum po południowej stronie. Stacja kolejowa jest w wschodniej stronie miasta.

Budynek dworca został postawiony z północnej strony torowiska, od strony centrum miasta. Jest to budynek średniej wielkości i zbudowany w stylu germańskiego eklektyzmu z elementami architektury tyrolskiej. Widać to w drewnianych elementach dachu. Wypuszczone są krokwie uzupełnione zastrzałami. Budynek na planie ma rzut wieloboczny. Budynek jest dwukondygnacyjny z zagospodarowanym poddaszem i piwnicami. Budynek zbudowano z czerwonej cegły wielkopolskiej z wieloma elementami dekoracyjnymi. Są liczne gzymsy i ozdobne obramowania okien i drzwi, które wykonano z jasnego tynku. Okna i drzwi są zwieńczone łukami. Dach o konstrukcji drewnianej jest przykryty dachówką ceramiczną. Część centralna zaakcentowana jest ryzalitem, zwieńczonym ozdobnym naczółkiem. Część wschodnia budynku przykryta jest dachem z kalenicą umieszczono prostopadle do osi budynku. Urokowi budynku dodają różnej wielkości okna i drzwi w poszczególnych częściach elewacji. Strop nad piwnicami wykonano z żelbetonowych belek wypełnionych ceglanym sklepieniem. Nad halą dworcową także wykonano strop z żelbetonowych belek. Pozostałe stropy wykonano na drewnianych belek. W budynku centralnie umieszczono halę główną dworca z kasami biletowo-bagażowych. W pozostałych pomieszczeniach umieszczono poczekalnię, bufet i zaplecze socjalne z pomieszczeniami służbowymi. Było pomieszczenie telegrafu i centrala telefoniczna. W budynku są dwie klatki schodowe prowadzące na piętro.

Budynek został zbudowany w 1880 roku. Dworzec został wpisany do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa pod Nr 114/Wlkp/A, w dniu 29 listopada 2002 roku. Ostatni remont został wykonany w okresie 2012-2013. Dworzec we Wronkach odzyskał swój dawny blask i znów stał się wizytówką miasta. Koszt remontu wyniósł 3 600 000 złotych. Zlikwidowano bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych. W budynku na dolnym poziomie jest jedna kasa, lokale usługowo-handlowe i toalety. Toalety są nowością w budynku dworca. Poprzednio toalety były w osobnym budynku.

W okresie 1909-1910, LK Nr 351 w rejonie miejscowości Wronki otrzymała drugi tor. Wiązało się to z przebudową układu torowego na stacji Wronki i uruchomienia jednotorowej LK Nr 381 Oborniki Wielkopolskie – Wronki. W tym czasie (1909 rok), na stacji Wronki zbudowano lokomotywownie i zbudowano nastawnię kolejową. Wieża wodna została postawiona z końcem XIX wieku. W pobliżu dworca, na placu dworcowym w 1975 roku, utworzono przystanek autobusowy.

Do 1977 roku, na stacji była dwie nastawnie; dysponująca i wykonawcza były ustawione przy głowicach stacji. W 1977 roku, zamontowano urządzenia przekaźnikowe SRK i został tylko jeden budynek SRK. Semafory świetlne zamontowano w 1986 roku. Zastapiły one semafory kształtowe. Obecnie (2024 rok) stacja wyposażona jest w komputerowe urządzenia sterowania ruchem ESA 44-PL. Nowa kontenerowa nastawnia dysponująca „Wr” znajduje się od strony Pęckowa. Została oddana do użytku w grudniu 2021 roku, po włączeniu nowych urządzeń sterowania ruchem.

Na stacji są dwa dwukrawędziowe perony, typu wysokiego. Krawędzie peronowe wykonane są z płyt prefabrykowanych, szarych, z żółtą linią ostrzegawczą i guzikami. Reszta nawierzchni wykonana jest z szarych płytek chodnikowych. W nawierzchni jest odpływ liniowy wody. Na peronach jest zadaszenie, ławki, spoczynki, kosze na śmieci, gabloty informacyjne, audio i oświetlenie. Dojście na perony zapewnia tunel dla pasażerów, wyposażony w schody i windy. Tunel zapewnia przejście z północnej na południową stronę miasta.

Stacja ma kategorię dworca lokalnego. W ostatnich dziesięciu latach, stacja obsługiwała 1 400 – 1500 pasażerów w ciągu doby. Załamanie nastąpiło tylko w 2020 roku, z powodu pandemii chińskiego wirusa.

Przystanek osobowy Wronki Zamość.

Przystanek osobowy Wronki Zamość to efekt wieloletnich starań mieszkańców o jego budowę. Przystanek jest zlokalizowany w prawobrzeżnej części Wronek, na LK Nr 351, przy ulicy Nadbrzeżna. Umowę na budowę przystanku podpisano w 2021 roku, w ramach „Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021 – 2025”. Przystanek zbudowano w 2024 roku. Przystanek ma dwa jednokrawędziowe perony, typu wysokiego. Są wiaty, ławki, spoczynki, kosze na śmieci, stojaki dla rowerów, gabloty z informacją kolejową i oświetlenie. Na przystanku nie ma ograniczeń dla osób na wózkach i dla rodzin z dziećmi w wózkach. Zbudowano parking dla 20 samochodów. Na przystanku zatrzymują się pociągi Kolei Wielkopolskich.

Linie kolejowe we Wronkach.

Linia kolejowa Nr 351 Poznań Główny – Szczecin Główny, jest to linia w większości dwutorowa, o znaczeniu państwowym, zelektryfikowana prądem 3 kV DC. Linia przebiega z południowego-wschodu w kierunku północno-zachodnim. Długość linii 213,500 km. Prędkość maksymalna 160 km/h. Elektryfikacja LK Nr 351 nastąpiła etapami; W dniu 27 czerwiec 1975 rok, Poznań Główny – Rokietnica. W dniu 8 września 1977 rok, Rokietnica – Krzyż. W dniu 21 czerwca 1978 rok, Krzyż – Choszczno. W dniu 15 grudnia 1978 rok, Choszczno – Szczecin.

Linia kolejowa Nr 381 Oborniki Wielkopolskie – Wronki, to była jednotorowa, niezelektryfikowana LK, o znaczeniu lokalnym. Linia przebiegała równoleżnikowo i miała długość 31,663 km. Linia została oddana do eksploatacji w 1909 roku. W dniu 31 sierpnia 1991 roku, na linii wstrzymano ruch pasażerski. Była to jedna z pierwszych linii zamkniętych dla ruchu osobowego w Polsce w ramach likwidacji kolei. Ruch towarowy wstrzymano w 1994 roku, ale jeszcze do 2000 roku, prowadzono ruch towarowy okresowo. W 2005 roku, linię usunięto z ewidencji PLK. Rozbiórkę linii przeprowadzono w okresie 2005-2013 roku, i nie pomogły protesty mieszkańców. Na linii zachowano most w Sobotnicy przez rzekę Warta, który został wpisany na listę zabytków techniki. Współrzędne geograficzne; 52.702N 16.605E.

Opracował Karol Placha Hetman