Oborniki Wielkopolskie 5-08-2024r.

Współrzędne geograficzne: 52.657N, 16.829E. Elewacja 62,0 m ( 203 ft).

Miejscowość Oborniki Wielkopolskie.

Miasto Oborniki położone są w centralnej części województwa wielkopolskiego w Powiecie Obornickim. Miasto i Gmina Oborniki zajmuje powierzchnię 339,91 km kwadratowych, na której położonych jest 53 miejscowości oraz miasto Oborniki. Odległość z Obornik Wielkopolskich do: Poznań wynosi 30 km. Piła wynosi 70 km. Bydgoszcz wynosi 110 km. Wrocław 205 km. Warszawa wynosi 360 km. Powierzchnia Obornik Wielkopolskich wynosi 14,08 km 2. Populacja wynosi 18 416 mieszkańców w 2012 roku, 17 534 mieszkańców w 2021 roku.

Oborniki Wielkopolskie leżą nad rzeką Warta, u ujścia rzeki Wełna. Północna część gminy leży w Kotlinie Gorzowskiej i obejmuje szeroką na 3–4 km dolinę Warty. Zachodnią i południowo-zachodnią część gminy zajmuje Równina Szamotulska. Południowo-wschodnia część gminy charakteryzuje się rzeźbą lekko pofałdowaną, typową dla Pojezierza Gnieźnieńskiego. Ukształtowanie terenu gminy jest korzystne w zagospodarowywaniu obszaru, a rzeźba terenu sprzyja rozwojowi rolnictwa i osadnictwa. Elewacja miasta wynosi od 45 m do 65 m nad poziomem morza.

Oborniki Wielkopolskie leżą nad rzeką Warta. Przez rzekę są trzy przeprawy mostowe: Most drogowy w ciągu ulicy Mostowa (DK Nr 11). Most drogowy w ciągu ulicy Armii Poznań. Most kolejowy, w ciągu linii kolejowej Nr 354 Poznań Główny – Piła Główna. Obecnie most jest jednotorowy i obsługuje ruch regionalny i dalekobieżny. Ostatni remont mostu kolejowego wykonano w 2018 roku. Konstrukcję jednotorowego mostu, o długości 154 m stanowi stalowa kratownica z jezdnią poprowadzoną na górze, oparta na dwóch kamiennych filarach i dwóch przyczółkach.

Oborniki Wielkopolskie – historia.

Osadnictwo na obszarze Ziemi Obornickiej związane jest z grodem wczesnośredniowiecznym i późniejszą kasztelanią Radzim. Ale z czasem, większe znaczenie uzyskały Oborniki. Lokacja Obornik nastąpiła w XIII wieku, razem z fundacją Klasztoru Ojców Franciszkanów, przez księcia Bolesława Pobożnego. Z 1299 roku, pochodzi pierwsza pewna informacja o Obornikach, kiedy to Oborniki nawiedził książę Władysław Łokietek, późniejszy król Polski. Źródłowe potwierdzenie praw miejskich Obornik odnajdujemy w 1339 roku. Z tego czasu, poznajemy pierwszego znanego z imienia wójta Macieja. W XIV wieku, Oborniki mają już swój herb. Herb przedstawiał Polskiego Orła Piastowskiego bez korony. Orzeł jest symbolem miasta do chwili obecnej. Król Władysław Jagiełło przebywał w Obornikach kilkakrotnie. Z początkiem XVI wieku, Oborniki miały już rynek, murowany zamek starościński i trzy kościoły.

Potop szwedzki, z okresu 1655-1660, spowodował znaczne zniszczenie miasta. Nie ominęła Obornik wojna siedmioletnia, w okresie 1756-1763 oraz wydarzenia konfederacji barskiej, w okresie 1768-1770. W 1793 roku, Oborniki zostały włączone w skład państwa pruskiego. Zaborca ustanowił Oborniki stolicą powiatu, obejmującego swym zasięgiem 224 miejscowości, w tym Rogoźno, Szamotuły, Wronki i Murowaną Goślinę. Mieszkańcy Obornik walczyli w powstaniach listopadowym i styczniowym oraz podczas Wiosny Ludów 1848 roku. Rozwój gospodarczy następował wolno. W 1879 roku, Oborniki zyskały połączenie kolejowe na szlaku Poznań – Piła. Pierwszy Spółdzielczy Bank Ludowy fundowano w 1897 roku.

W dniu 26 grudnia 1918 roku, mieszkańcy Obornik z radością powitali  Ignacego Jana Paderewskiego, który jechał do Poznania, a następnie wzięli udział w Powstaniu Wielkopolskim, które zakończyło się pełnym sukcesem.

W dniu 8 września 1939 roku, germańcy zajęli miasto. Przez całą okupację w mieście działała Armia Krajowa i Szare Szeregi. Wielu patriotów trafiło do germańskich obozów zagłady, gdzie zostali zamordowani. Miasto zostało zajęte przez sowietów w nocy z 24 na 25 stycznia 1945 roku. W okresie 1975-1999, Oborniki należały do województwa poznańskiego.

Ze względu na swoje położenie, przy Drodze Krajowej Nr 11, miasto jest ośrodkiem skupiającym duże firmy. Przedsiębiorstwa w Obornikach zajmują się produkcją stolarki okiennej, mebli tapicerowanych, gorzelnictwem oraz produkcją płyt warstwowych. Przez miasto przebiega Droga Krajowa Nr 11 (Bytom – Lubliniec – Ostrów Wlkp. – Poznań – Rogoźno – Piła – Kołobrzeg), a także Droga Wojewódzka Nr 178 oraz Nr 187. Około 4 km na północny zachód od miasta znajduje się lądowisko Oborniki-Słonawy.

Przystanek kolejowy Oborniki Wielkopolskie Miasto.

Przystanek kolejowy Oborniki Wielkopolskie Miasto. Współrzędne geograficzne: 52.645N, 16.820E. Elewacja 58 m (190 ft). Adres: 64-600 Oborniki ulica Lipowa 21. Przystanek leży na linii kolejowej Nr 354 Poznań PoD – Piła Główna. Przystanek powstał w 1947 roku, z inicjatywy mieszkańców. Większość prac została wykonana przez mieszkańców. Zbudowano niewielki budynek dworca z kasą biletową. Kasa obecnie jest zamknięta. Przez przystanek przebiegają dwa tory, oba zelektryfikowane. Obecnie tylko jeden tor jest używany, a drugi jest wyłączony z eksploatacji. W 2017 roku, przystanek obsługiwał do 200 pasażerów, a w 2022 roku, do 400 pasażerów.

Stacja kolejowa Ostrów Wielkopolski.

Współrzędne geograficzne: 52.657N, 16.829E. Elewacja 62,0 m (203 ft). Stacja została otwarta w dniu 15 maja 1879 roku, wraz z uruchomieniem szlaku Poznań – Piła. Według klasyfikacji PKP stacja ma kategorię dworca regionalnego. Początkowo stacja Oborniki Wielkopolskie otrzymała nazwę Obornik. W 1919 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, nazwa została zmieniona na Oborniki. Po agresji germańców na Polskę w 1939 roku, nazwa została zmieniona na Obornik, a w 1945 roku, ponownie na Oborniki.

Budynek dworcowy został zbudowany w 1879 roku i w swojej historii był kilka razy rozbudowywany i przebudowywany. W budynku były kasy biletowo-bagażowe, poczekalnia, restauracja i mieszkania dla rodzin kolejarskich. Obecnie (2024 rok) kasa biletowa jest nieczynna. Stacja ma dwa perony i trzy krawędzie peronowe. Dojście na perony zawsze było w poziomie torów. Perony zostały przebudowane w 2018 roku.

Na stacji jest wieża wodna zbudowana pod koniec XIX wieku. Wieża stoi do chwili obecnej i jest nieużywana. Obiekt stoi około 400 m od dworca. Wieża jest ośmiokątną i miała dwa zbiorniki na wodę. Cechą wieży jest przyległy do niej komin kotłowni.

W swojej historii ze stacji wychodziło około pięciu bocznic kolejowych, których większość prowadziła do lokalnych zakładów przemysłowych, we wschodniej części miasta. Na przykład do FAM Zakład Oborniki.

Ruch osobowy na stacji Oborniki Wielkopolskie jest stosunkowo duży. W sierpniu 2024 roku, ze stacji odjeżdżało 65 pociągów osobowych. Można było pojechać do: Bielsko-Biała Główna, Katowice, Kołobrzeg, Kraków Główny, Piła Główna, Poznań Główny, Przemyśl Główny, Rogoźno Wielkopolskie, Słupsk, Ustka, Wrocław Główny, Wyrzysk Osiek, Zebrzydowice. Warto dodać, że nie wszystkie pociągi InterCity zatrzymują się w Obornikach. Ruch osobowy jest prowadzony przez przewoźników: InterCity, PolRegio i Koleje Wielkopolskie. W 2017 roku, stacja obsługiwała do 700 pasażerów, a w 2022 roku, do 1 100 pasażerów.

Linia kolejowa Nr 354 Poznań Główny PoD – Piła Główna.

Linia kolejowa Nr 354 Poznań Główny PoD – Piła Główna została oddana do eksploatacji w dniu 15 maja 1879 roku. Prześwit torów 1435 mm. Długość linii wynosi 92,538 km.

Początkowo linia była jednotorowa, ale obiekty inżynieryjne były przygotowane już pod dwa tory. Drugi tor został dobudowany po 1886 roku. W związku z odzyskaniem przez Rzeczypospolitą Polskę suwerenności w 1922 roku, został zlikwidowany odcinek Dziembówko – Piła Kalina. Odcinek Piła Kalina – Piła Główna pozostał w germańskich rękach. Po 1922 roku, PKP zlikwidowało jeden tor na odcinku Rogóżno Wielkopolskie – Dziembówko, a tory wykorzystano na innych szlakach PKP. Po agresji germańców na Polskę, w dniu 1 września 1939 roku, okupant otworzył ruch na całym szlaku Piła – Poznań. W 1945 roku, sowieci rozebrali drugi tor na odcinku Złotniki – Oborniki Wielkopolskie Miasto. W 1971 roku, odbudowano drugi tor na odcinku posterunek Oborniki Most – Złotniki. W okresie 1988-1990, zelektryfikowano cały szlak Poznań – Piła. W czasie elektryfikacji druty położono także na drugich torach w rejonie miasta Oborniki, które nie były już używane, bo czekał je remont. W marcu 2018 roku, rozpoczęto duży remont szlaku, razem ze zmianą układu torowego na stacjach, wymianą torów, systemów sterowania, remontem peronów, remontem przejazdów kolejowo-drogowych i innych. Zasadniczy remont ukończono w październiku 2018 roku i przywrócono ruch towarowy i osobowy.

Obecnie (2024 rok) szlak nadal jest jednotorowy na odcinku Oborniki Most (25,395 km) – Dziembówko (82,098 km). Brak drugiego toru jest wykorzystywany przez lokalnych polityków, jako ich ważny cel. Jest to tylko mowa, bo linia jest znaczenia państwowego i decyzje powinny zapaść w Warszawie. Pomysłu nie udało się zrealizować kiedy rządziła Zjednoczona Prawica, to tym bardzie nie zrealizuje Koalicja 13-grudnia (folksdojcze, komuniści i masoni), która systematycznie niszczy Polskę. Pierwszym elementem, aby odtworzyć drugi tor jest budowa drugiego mostu na rzece Warta oraz co jest bardzo istotne, zbudowanie bezkolizyjnego skrzyżowania w ciągu ulicy Łukowska (DW Nr 187), tuż przy przystanku Oborniki Wielkopolskie Miasto. Na rzece Noteć także trzeba było zbudować drugi most. Także trzeba pamiętać, że na całym szlaku większość skrzyżowań z drogami kołowymi jest w poziomie torów, co nie sprzyja bezpieczeństwu. Pozytywnym przykładem jest poprowadzenie Drogi Ekspresowej S11.

Most na rzece Noteć.

Most na rzece Noteć jest mostem kratownicowym, jednoprzęsłowym, nitowanym, na którym jest jeden tor. Ostatni remont mostu był przeprowadzony w 2020 roku.

Przebieg linii Nr 354 Poznań Główny PoD – Piła Główna.

Poznań Główny PoD 0,000 km, (EBD Posen/EBD Bromberg 1895 – 1919). Poznań Podolany, 3,37 km. Poznań Strzeszyn, 5,10 km. Suchy Las, 6,30 km. Złotniki Grzybowe, 8,15 km. Złotniki, 9,52 km. Złotkowo, 11,25 km. Golęczewo, 13,90 km. Chludowo, 16,74 km. Wargowo, 19,42 km. Bogdanowo, 24,59 km. Oborniki Wielkopolskie Most, 25,40 km. Oborniki Wielkopolskie Miasto, 26,16 km. Oborniki Wielkopolskie, 27,78 km. Rożnowo, 31,40 km. Parkowo, 35,91 km. Rogoźno Wielkopolskie 42,51 km. Tarnowo Rogozińskie, 48,06 km. Sokołowo Budzyńskie, 51,83 km. Budzyń, 58,16 km. Ostrówki k/Chodzieży, 63,48 km. Chodzież, 70,43 km. W okresie 1945-1947 odcinek Chodzież-Dziembówko był nieczynny do czasu odbudowy mostu na rzece Noteć. Milcz, 77,46 km. (Zachodnia DOKP/Pomorska DOKP 1984 – 1999), 79,45 km. Dziembówko, 82,09 km. (RBD Posen/RBD Danzig 1939 – 1945), 85,02 km. Granica Polsko-germańska, 85,85 km. Piła Kalina, 86,02 km. (DOKP Poznań/DOKP Gdańsk do 1975), 90,30 km. Piła Główna, 92,53 km.

Linia kolejowa Nr 381.

Linia kolejowa Nr 381 Oborniki Wielkopolskie – Wronki została otwarta w 1910 roku, w czasie kiedy Polska była pod zaborami. Pierwszy odcinek linii, z Wronek do Jaryszewa Obornickiego i mostu nad Wartą, oddano do użytku w dniu 1 lutego 1910 roku. Długość linii wynosiła 31,663 km. Na całej długości linia była jednotorowa i nigdy nie była zelektryfikowana. W dniu 31 sierpnia 1991 roku, na linii został zawieszony ruch pasażerski, a w 1994 roku, zawieszono także ruch towarowy. W 2005 roku, linia została skreślona z ewidencji. Do 2013 roku, cała linia została rozebrana. Ze szlaku zachował się most kolejowy Brączewo – Stobnica, który obecnie jest w rejestrze zabytków.

Most kolejowy Brączewo – Stobnica.

Most kolejowy Brączewo – Stobnica jest w ciągu byłej linii kolejowej Nr 381 Oborniki Wielkopolskie – Wronki i przekracza rzekę Warta. Most znany jest także pod nazwą Most w Stobnicy. Współrzędne geograficzne: 52.702N, 16.605E. Most znajduje się pomiędzy miejscowościami Stobnica i Brączewo w województwie wielkopolskim, na granicy powiatów szamotulskiego i obornickiego. Most został zbudowany w 1910 roku. Pierwszy pociąg przejechał po moście w dniu 8 maja 1910 roku. Próby techniczne ukończono w dniu 26 czerwca 1910 roku.

Długość całkowita wynosi 245 m. Masa mostu wynosi 600 ton. Most składa się siedmiu przęseł o długości od 17,8 m do 83,3 m. Najdłuższe przęsło ma konstrukcję kratownicową. Pozostałe przęsła mają konstrukcję blachownicową. Wszystkie przęsła są stalowe, nitowane. Most wsparty jest na sześciu kamienno-ceglanych filarach, ale żaden filar nie stoi w korycie rzeki. Najdłuższe przęsło jest nad głównym korytem rzeki. Most zawieszony jest na wysokości 18,20 m nad lustrem wody. Tor był ułożony na mostownicach.

Most dwukrotnie próbowano wysadzić, w związku z prowadzonymi działaniami wojennymi. W dniu 1 września 1939 roku, most uszkodzili Polscy saperzy, ale germańcy naprawili go szybko. W 1941 roku, germańcy zbudowali nowe przęsła dla większych obciążeń pociągów towarowych. W 1945 roku, ponownie zniszczenie mostu nastąpiło przez armię germańską. Już jesienią 1945 roku, most został naprawiony.

W 2009 roku, most wpisano do ewidencji zabytków (nr rej. 716/Wlkp./A). Okazało się, że były błędy we wpisie mostu do rejestru zabytków. Ponownie most do rejestru wpisano we wrześniu 2020 roku. Planowana jest rewitalizacja mostu dla poprowadzenia ścieżki rowerowej.

Opracował Karol Placha Hetman