Kraków 2025-01-22

PKP Kraków Płaszów. Dworzec.

Stacja kolejowa Kraków Płaszów jest po stacji Kraków Główny drugą największą stacją w węźle krakowskim. Jej powstanie wiąże się z rozpoczęciem w 1850 roku budową linii kolejowej do Lwowa przez Tarnów, Rzeszów, Przemyśl. Szlak ten uruchomiono odcinkami od 1855 roku, a cały szlak oddano do użytku w 1856 roku.

Stację kolejową Płaszów uruchomiono w 1855 roku, którą obecnie nazywamy Kraków Płaszów. Początkowo używano nazwy stacja Podgórze. Nazwa Kraków Płaszów jest używana od 1924 roku, kiedy Płaszów został przyłączony do Krakowa. W 1857 roku, zbudowano tor kolejowy prowadzący od stacji Kraków Płaszów do Wieliczki. W 1858 roku, zbudowano tor kolejowy prowadzący do portu rzecznego na Wiśle na Dąbiu. W porcie było kilka bocznic bezpośrednio przy basenach portowych. Stacja Płaszów była ważnym węzłem przeładunku towarów: soli z kopalni w Wieliczce, płodów rolnych z portu rzecznego w Dąbiu, kruszywa z kamieniołomu Krzemionki – Liban i wiele innych. Ze stacji Podgórze był także tor do nieistniejącej stacja Wisła, która obsługiwała fabryki na Zabłociu: Zakłady mięsne, gorzelnia i inne.

Początkowo stacja Płaszów była tylko stacją towarową. Zbudowano parowozownię z obrotnicą lokomotyw, wieżę wodną z kilkoma żurawiami, urządzenia nawęglania, warsztaty remontowe, zorganizowano stację ratownictwa kolejowego. Zbudowano rampy, place składowe i magazyny. W pobliżu zbudowano budynki Poczty Polskiej, która miała własną bocznicę.

W 1884 roku, zbudowano pierwszy budynek dworca w Płaszowie. Jest to typowy budynek dworcowy opracowany dla kolei Austro-Węgier. Tego typu budynki dworcowe można zobaczyć na wielu stacja w Małopolsce: Kraków Swoszowice, Brzeźnica, Spytkowice, Alwernia, Dwory i wiele innych. W dworcu umieszczono: kasy biletowe osobowe i bagażowe, poczekalnię, bufet i poczekalnię. Na górze były mieszkania. Dworzec jest użytkowany do chwili obecnej (2025 rok) na inne potrzeby kolejowe. W 1967 roku, na stacji Kraków Płaszów zbudowano nowy dworzec w stylu modernistycznym.

Opracował Karol Placha Hetman