Brzesko 2022-08-25
Stacja Kolejowa Brzesko Okocim.
Współrzędne geograficzne: 49,986N 20,609E.
Miasto Brzesko.
Miasto Brzesko leży w Województwie Małopolskim w Powiecie Brzeskim w Gminie Brzesko. Miejscowość prawa miejskie uzyskała w 1289 roku. W 1317 roku, miasto zostało pozbawione praw miejskich, które ponownie przyznano w 1385 roku. Wówczas prawo lokacji nadała św. Jadwiga Królowa Polski na prawie Zachodnim.
W 2019 roku, miasto Brzesko miało 16 819 mieszkańców. Miasto geograficznie leży na Pogórzu Wiślickim, które wchodzi w skład Pogórza Karpackiego. Leży nad rzeką Uszwica. W Brzesku od 1845 roku, funkcjonuje znany Browar Okocim. W 1856 roku, wybudowano szlak kolejowy Kraków – Tarnów – Lwów. W okresie 1939 – 1945, mieszkańcy Brzeska przeżyli tragiczne czasy niemieckiego bestialstwa. W dniu 1 stycznia 1951 roku, do Brzeska przyłączono wieś Słotwina. To na terenie tej miejscowości funkcjonuje stacja kolejowa Brzesko Okocim.
Lotniska w pobliżu Brzeska.
W pobliżu Brzeska znajduje się kilka lotnisk i lądowisk. Najbliżej znajduje się lotnisko Nowy Sącz – Łososina Dolna, które leży w kierunku południowym w odległości 32 km. Współrzędne: N49°44’42.7" E20°37’23.7”. Elewacja: 833 ft = 254 m. Wymiary RWY: 830 x 60 m. Kierunek lądowania (GEO): 042/222 (04/22). Radio: Łososina-Radio 122.2.
Lotnisko Kraków-Pobiednik Wielki. Lotnisko Aeroklubu Krakowskiego. Współrzędne: N50°05’11.0" E20°12’08.6”. Elewacja: 664 ft = 202 m. ICAO: EPKP. Wymiary RWY: 1 100 x 50 m. Kierunek lądowania (GEO): 094/274 (09R/27L). Radio: Pobiednik-Radio 118.6.
W Tarnowie znajduje się lądowisko; Współrzędne: N50°00’06.6" E21°00’15.3”. Elewacja 676 ft = 206 m. Wymiary RWY: 570 x 50 m. Kierunek lądowania (GEO): 095/275. Radio: Kwadrat 122.3.
Łąkta Górna ma lądowisko. Współrzędne: N49°49’59.7" E20°24’39.3”. Elewacja: 1031 ft (995/1055) = 314 m (303/322). Wymiary RWY: 225 x 17 m. Kierunek lądowania (GEO): 180/360.
Cerekiew ma lądowisko. Współrzędne: N50°05’34.5" E20°30’02.1”. Elewacja: 597 ft = 182 m. Wymiary RWY: 236 x 28 m. Kierunek lądowania (GEO): 082/262.
Strzelce Małe-Szczurowa ma lądowisko. Współrzędne: N50°07’07.6" E20°36’09.0”. Elewacja: 578 ft = 176 m. Wymiary RWY: 525 x 30 m. Kierunek lądowania (GEO): 029/209 (03/21).
W 2013 roku, na terenie szpitala w Brzesku przy ul. Kościuszki (Droga Krajowa Nr 75) oddano do użytku sanitarne lądowisko – heliport. Lądowisko (Heliport) zbudowano z południowej strony zespołu szpitalnego. W 2020 roku, obok lądowiska zbudowano parking.
Stacja kolejowa Brzesko Okocim.
W 1856 roku, wybudowano szlak kolejowy Kraków – Tarnów – Lwów. W dniu 1 stycznia 1951 roku, do Brzeska przyłączono wieś Słotwina. To na terenie tej miejscowości, a obecnie osiedla, funkcjonuje stacja kolejowa Brzesko Okocim. Miejscowość Słotwina była odległa o 3 km od centrum Brzeska. Kiedy budowano linię kolejową i stację przez miejscowość Słotwina wysiedlono kilku rolników. Historycznie stacja nosiła nazwę: Słotwina (od 20 lutego 1856 roku), Słotwina Brzesko (od 1908 roku), Brzesko Okocim (od 1 grudnia 1951 roku).
Przez stację kolejową przebiega linia kolejowa Nr 91 Kraków Główny – Medyka. Na stacji zatrzymują się pociągi PolRegio (Przewozów Regionalnych), Kolei Małopolskich oraz pociągi InterCity. W pobliżu stacji znajduje się Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Brzesku – Słotwinie.
Ze stacji poprowadzono bocznicę do zakładów pracy na terenie Brzeska; do Browaru Okocim, fabryki puszek i innych fabryk.
W 50-latach XX wieku, rozbudowano układ torowy na stacji. Były cztery tory główne i trzy tory boczne. Zbudowano dwa perony; Peron 1 jednokrawędziowy i Peron 2 dwukrawędziowy. Były trzy rampy rozładowcze z placami składowymi i magazynami. Także w tym czasie zbudowano kładkę nad torami dla podróżnych.
Pierwszy dworzec był prawdopodobnie drewniany. Kolejny dworzec był murowany, dwupiętrowy i reprezentacyjny. Dworzec został zniszczony podczas drugiej wojny światowej. Runa budynku nadawała się tylko do rozbiórki. Kolejny dworzec został zbudowany na przełomie 50/60-lat XX wieku. Budynek był w stylu modernistycznym, częściowo dwu kondygnacyjny. W okresie 2010 – 2012, dworzec został gruntownie przebudowany i spełnia obecne potrzeby. W budynku dworca umieszczono kasę biletową, poczekalnię, pocztę, ośrodek zdrowia i nowoczesne toalety. Remont budynku kosztował około 3,7 milionów złotych.
Obok budynku dworca postawiono biletomat dla biletów kolejowych przewoźnika Kolei Małopolskich. Bilety te są honorowane w pociągach PolRegio.
W 2014 roku, rozpoczęto generalną przebudowę stacji kolejowej Brzesko Okocim. Przebudowa był związana z modernizacją szlaku kolejowego E-30, linia kolejowa Nr 91. Celem było zachowanie stałej prędkości biegu pociągu pospiesznego z prędkością 160 km/h. Zbudowano dwa perony wyspowe dwukrawędziowe, o długości 380 m. Zbudowano przejście podziemne dla pasażerów, jednocześnie likwidując kładkę nad torami. Dla pociągów towarowych, w zachodniej głowicy stacji, zbudowano trzy tory postojowe dla składów o długości do 780 m.
Ruch pociągów jest prowadzony z jednej nastawni „BO”. W 2018 roku, stacja obsługiwała około 1 600 pasażerów na dobę. W 2021 roku, stacja obsługiwała około 1 900 pasażerów na dobę. W 2022 roku, na stacji zatrzymywało się około 65 pociągów osobowych w ciągu doby. Najwięcej było pociągów Kolei Małopolskich SKA-3 Kraków Główny – Tarnów. 18 par pociągów w ciągu doby. Inne pociągi: Koleje Małopolskie „Dunajec” Kraków Główny – Nowy Sącz. Koleje Małopolskie „Lach” Kraków Główny – Nowy Sącz. PolRegio Rzeszów Główny – Katowice. PolRegio „Nikifor” Kraków Główny – Krynica-Zdrój. PolRegio „Karolinka” Tarnów – Katowice. PolRegio „Dolina Popradu” Krynica-Zdrój – Kraków Główny. PolRegio Muszyna – Kraków Główny. PolRegio Kraków Główny – Rzeszów Główny. PolRegio „Jaworzyna” Krynica-Zdrój – Kraków Główny. PolRegio Piwniczna – Kraków Główny. InterCity „Matejko” Szczecin Główny – Przemyśl Główny. InterCity „Ślęzak” Przemyśl Główny – Poznań Główny. InterCity „Cracovia” Praha Hlavni Nadrazi – Przemyśl Główny. InterCity „Roztocze” Lublin Główny – Bohumin. InterCity „Malinowski” Przemyśl Główny – Warszawa Gdańska. InterCity „Artus” Gdynia Główna – Przemyśl Główny. InterCity „Przemyślanin” Przemyśl Główny – Świnoujście. InterCity „Lwów Expres” Wrocław Główny – Przemyśl Główny. InterCity „Karpaty” Krynica-Zdrój – Kraków Główny. Przez stację Brzesko Okocim przyjeżdżało także kilka pociągów dalekobieżnych, które tutaj się nie zatrzymywały.
Opracował Karol Placha Hetman