Chabówka 2022-10-24

Lokomotywa Parowa Ty45.

Lokomotywa parowa Ty45 to jest polski ciężki parowóz przeznaczony głównie dla ciężkich składów towarowych. Ty45 został opracowany w fabryce HCP w Poznaniu. Parowozy Ty45 były produkowane w HCP i FABLOK. Produkcja trwała w okresie 1946 – 1951. Układ osi 1’E (1-5-0 lub oOOOOO), polskie oznaczenie mała litera „y”.

Warto w tym miejscu dać odpowiedź na pytanie; Dlaczego po drugiej wojnie światowej w Polsce nadal opracowywano nowe lokomotywy parowe, kiedy świat opracowywał już lokomotywy spalinowe i elektryczne? Głównym powodem były (i są) w Polsce duże złoża węgla kamiennego, a były braki ropy naftowej i energii elektrycznej. Dlatego Polska nie była zacofana, tylko patrzono ekonomicznie, aby nie uzależnić się od innych krajów.

Parowóz Ty45 został skonstruowany w oparciu o poprawioną dokumentację polskiego przedwojennego parowozu Ty37. W lokomotywie dokonano kilku istotnych zmian. Zmieniono budkę załogi parowozu na budkę typu zamkniętego, co poprawiło warunki pracy drużyny. Parowóz z tendrem połączono brezentowym rękawem. Skrzynia ogniowa kotła została wykonana ze stali. Opracowano nowy tender 32D47, który zabiera 32 m3 wody i duży zapas węgla, 12 ton. Tender ma charakterystyczny beczkowy kształt. Produkcję tendrów uruchomiono w PaFaWag we Wrocławiu. Dla lokomotywy Ty45 opracowano stoker.

Produkcję parowozu Ty45 rozpoczęto w 1946 roku, w zakładach HCP i w FABLOK. W Poznaniu zbudowano 258 egzemplarzy, a w Chrzanowie 170 egzemplarzy. Do 1951 roku, łącznie zbudowano 428 parowozów Ty45. Z tej ilości dla kolei przemysłowych przekazano 20 lokomotyw.

W trakcie eksploatacji, w okresie 1964 – 1965, część parowozów Ty45 przystosowano do opalania mazutem. Lokomotywy Ty45 były podstawą dla opracowania mocniejszych lokomotyw Ty51.

Ty45-386.

Parowóz Ty45-386 jest eksponatem w skansenie Chabówka. Nr 2546. Lokomotywa ma tender 32D47-11. Lokomotywa została zbudowana w 1950 roku w zakładzie FABLOK w Chrzanowie. Została skierowana do pracy w dniu 26 maja 1950 roku, na stacji Kraków Płaszów. W 1947 roku, trafiła do Rzeszowa. W 1988 roku, lokomotywa przeszła remont generalny w ZPTK w Strzemieszycach. Służbę zakończyła z początkiem 90-lat. Lokomotywa trafiła na stok, a następnie do skansenu Chabówka.

W skansenie Jaworzyna Śląska jest parowóz Ty45-20.

Dane T-T parowozów Ty45:

Producent FABLOK, HCP. Lata produkcji 1946 – 1951. Układ osi 1’E. Masa własna parowozu 89 600 kg. Masa Własna tendra 21 600 kg. Masa służbowa parowozu 97 500 kg. Masa służbowa tendra 65 600 kg. Długość parowozu 12,55 m. Długość z tendrem 22,38 m. Wysokość 4,65 m. Średnica kół napędnych 1,45 m. Średnica kół tocznych 0,86 m. Typ tendra 32D47. Ciśnienie pary w kotle 16 at. Powierzchnia ogrzewalna kotła 196,85 m2. Powierzchnia przegrzewacza 84,10 m2. Powierzchnia rusztu 4,55 m2. Prędkość konstrukcyjna 75 km/h. Nacisk na jedną oś 17 000 kg.

Opracował Karol Placha Hetman