Wałcz 21-08-2024r.

Linia kolejowa Nr 403 Piła Północ – Ulikowo.

Linia kolejowa Nr 403 Piła Północ – Ulikowo jest to linia o długości 125,573 km. Linia jest jednotorowa, niezelektryfikowana, znaczenia lokalnego. Generalnie szlak przebiega ze stacji Piła Główna w kierunku zachodnim, do Stargardu (poprzednio Stargard Szczeciński). Linia dokładnie zaczyna się na posterunku odgałęźnym Piła Północ. Koniec linii to stacja Ulikowo. Prędkość maksymalna biegu pociągu wynosi 100 km/h.

Linia kolejowa Nr 403 łączy Stargard – Piła. Została zbudowana pod koniec XIX wieku. Jej budowę podzielono na trzy etapy. Pierwszy odcinek z Piły do Wałcza został otwarty w dniu 1 listopada 1881 roku, dalsza część linii kolejowej z Wałcza do Kalisza Pomorskiego została otwarta w dniu 1 września 1888 roku, a 1 września i 15 października 1895 roku, uruchomiono odcinki Ognica – Ulikowo i Kalisz Pomorski – Ognica.

Zadaniem linii było odciążenie węzła kolejowego Krzyż Wielkopolski, na kierunku Szczecin – Bydgoszcz. Po drugiej wojnie światowej i po zmianie granic, linia straciła swoje znaczenie. Polskiej Gospodarce linia nie była konieczna. Mimo to, do 80-lat XX wieku, prowadzono na linii ruch towarowy i osobowy. Duży był ruch pociągów wojskowych i pociągów z paliwem. Linia z uwagi na słabe finansowanie ulegała stopniowej degradacji. Malał ruch na sąsiednich liniach kolejowych ze stacji węzłowych Wałcz i Kalisz Pomorski. Załamanie ruchu nastąpiło w dniu 23 czerwca 2000 roku, W tym czasie, modernizacja LK Nr 403 była odłożona w czasie przez brak funduszy. Protesty samorządów zmusiły władze rządowe do dofinansowania PKP i w dniu 10 czerwca 2001 roku, przywrócono ruch pociągów na relacji Kalisz Pomorski – Stargard. Jednak już w dniu 14 grudnia 2003 roku, ruch ponownie zawieszono. Ruch wznowiono w dniu 5 stycznia 2004 roku, i ponownie zawieszono w dniu 30 czerwca 2004 roku. Ponownie uruchomiono w dniu 1 września 2006 roku. W dniu 31 stycznia 2007 roku, powrócił ruch osobowy na odcinku Piła Główna – Wałcz.

Nie można było dłużej odwlekać remontu LK Nr 403. W 2009 roku, rozpoczęto modernizacje linii w ramach tematu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego, który został wpisany na okres 2007-2013.

W okresie 2010-2012, wymieniono 3 km szyn, 17 000 podkładów strunobetonowych i 2 600 podkładów drewnianych. Poprawiono stan skarp i nasypów. Wyremontowano mosty nad rzekami Płociczną i Korytnicą. Oprócz kapitalnego remontu konstrukcji kratownicowej i wymiany nawierzchni, konserwacji poddano również filary z cegieł. Zmodernizowano wiadukt w Reczu Pomorskim i dwa przepusty. Na pięciu przejazdach kolejowo-drogowych w Wałczu wymieniono nawierzchnię i zamontowano nowe urządzenia sygnalizacyjne. Na pozostałych przejazdach kolejowych wymieniono płyty przejazdowe oraz poprawiono stan dojazdów.

W okresie 2009 – 2013, wykonano większe remonty na odcinku Wałcz – Ulikowo. Zakres prac objął wymianę nawierzchni toru, roboty około-torowe i odwodnieniowe, wymianę nawierzchni przejazdów, naprawę i modernizację wybranych peronów i montaż wiat przystankowych, przebudowę urządzeń sterowania ruchem kolejowym, naprawę obiektów inżynieryjnych (mostów, wiaduktów i przepustów) oraz odbudowę łączności teletechnicznej. Podniesiono prędkość biegu pociągów do 100 km/h. Zmodernizowano nastawnię w Kaliszu Pomorskim, która kieruje ruchem na odcinku Wałcz – Ulikowo. Na czas prowadzonych prac ruch musiał być wstrzymany. Całkowity koszt prac wyniósł 20 milionów złotych. W 2013 roku, wznowiono kursy pociągów dalekobieżnych relacji Piła Główna – Szczecin Główny linią Nr 403. W 2016 roku, na szlak powrócił pociąg TLK „Lubomirski” relacji Szczecin – Bydgoszcz – Warszawa – Lublin, który wcześniej jeździł przez Krzyż Wielkopolski.

Nastąpiła także poprawa w taborze dla przewozu pasażerów. Kupiono nowe SZT. Zwiększono ilość połączeń. Skrócono czas podróży. Wznowienie tego połączenia było niezwykle istotne z punktu widzenia społeczności lokalnej. Mieszkańcy Wałcza i Piły mają teraz możliwość skorzystania z dobrego połączenia kolejowego ze Szczecinem, który jest ważnym ośrodkiem administracyjnym, handlowym, kulturalnym i akademickim. Mieszkańcy Szczecina i Stargardu mogą wybrać się w turystyczny region, jakim jest południowa cześć Województwa Zachodniopomorskiego. Do głównych atrakcji należą lasy, w których można zebrać sporo jagód i grzybów. Rzeka Drawa i okoliczne jeziora są dobrym miejscem do wędkowania, spływów kajakowych, wycieczek rowerowych oraz zwykłego wypoczynku. W Pęzinie i Tucznie Krajeńskim znajdują się zamki, które watro zobaczyć.

Na tym nie skończyły się remonty. W dniu 19 września 2017 roku, rozstrzygnięto konkurs na remont odcinka Recz Pomorski – Tarnowo Pomorskie, o długości 10 km. Prace wykonała firma ZRK DOM Poznań. Kolejne prace remontowe trwały w okresie 2018-2019, na odcinku Kalisz Pomorski – Ulikowo. Między innymi remontowano przystanki osobowe.

Do ciekawych należy stacja Dolszewo Wałeckie. Jej rozbudowa nastąpiła z początkiem 80-lat XX wieku. Było to związane z budową nowego składu MPS na Lotnisku Piła, po wprowadzeniu do eksploatacji samolotów myśliwsko-bombowych Su-22. Zbudowano dwie grupy torów zdawczo-odbiorczych i nastawnię dla ich obsługi. PKP przydzieliła do obsługi wagonów dwie lokomotywy typu SM30. Stacja funkcjonowała do 1998 roku, kiedy zapadła decyzja o rozformowaniu 6. Pułku Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego w Pile. Samoloty Su-22 zostały przebazowane do Mirosławca i Świdwina. W efekcie zlikwidowano nastawnię kolejową, semafory i rozjazdy. Dolszewo Wałeckie to obecnie (2024 rok) przystanek osobowy.

Do interesujących należy także stacja Prostynia. Stacja jest wykorzystywana głównie dla załadunku i wyładunku transportów wojskowych, dla pobliskiego poligonu. Na stacji są 3 tory główne oraz 2 tory boczne. Jest także długa rampa wyładunkowa. Prostynia jest stacją sterowaną zdalnie z nastawni w Kaliszu Pomorskim. Nastawnia obsługuje zwrotnice i sygnały na semaforach. Kiedyś od stacji prowadziła bocznica kolejowa do wojskowej bazy paliw. Obecnie 2024 rok, bocznica prowadzi od posterunku Cybowo WBK 822. Ta bocznica jest obsługiwana przez dyżurnego ruchu pomocniczego w Prostyni.

Przebieg Linii Kolejowej Nr 403 Piła Północ – Ulikowo.

Generalnie linia biegnie ze wschodu na zachód, choć odcinek do stacji Wałcz przebiega w kierunku północno-zachodnim. Posterunek odgałęźny Piła Północ 0,00 km. Linia przebiega przez lasy. Dolaszewo Wałeckie 3,85 km, elewacja 90 m. Linia górą przekracza DW Nr 179. Szydłowo Krajeńskie 7,90 km, elewacja 141 m. Skrzatusz przystanek osobowy 13,96 km, elewacja 141 m. Linia przekracza granice; Województwo Wielkopolskie –  Województwo Zachodniopomorskie. Dobino Wałeckie 16,88 km, elewacja 130 m. Wałcz 23,09 km, elewacja 117, dawniej stacja węzłowa. Wałcz Raduń 25,21 km, elewacja 113 m, dawniej stacja węzłowa. Linia biegnie lasami. Drzewie 28,18 km, elewacja 116 m, przystanek osobowy. Strączno 32,84 km, elewacja 122 m, przystanek osobowy. Rutwica 38,74 km, elewacja 143 m, przystanek osobowy. Tereny rolnicze. Tuczno Krajeńskie 46,22 km, elewacja 106 m. Ponownie tereny leśne. Jeziorki Wałeckie 50,83 km, elewacja 98 m, przystanek osobowy. Linia przekracza rzekę Płociczna. Krępa Krajeńska 54,24 km, elewacja 101 m, przystanek osobowy. Linia przekracza rzekę Korytnica. Biały Zdrój Południowy 62,00 km, elewacja 94 m, przystanek osobowy. Kalisz Pomorski 67,57 km, elewacja 100 m, stacja węzłowa, 4-kierunki. Cybowo 72,96 km, elewacja 104 m,  przystanek osobowy przy 1 Regionalnej Bazie Logistycznej – Skład Cybowo. Cybowo WBK 822, bocznica do Bazy. Linia przejazdem kolejowo-drogowym przecina DK Nr 10. Linia przecina rzekę Drawa. Prostynia 76,10 km, elewacja 85 m. Linia nadal przebiega przez lasy. Linii towarzyszy DK Nr 10 z południowej strony. Żółwino 82,14 km, elewacja 105 m, przystanek osobowy. Słutowo 86,38 km, elewacja 118 m, były przystanek osobowy. Zaczynaja się tereny rolnicze. Linia skrzyżowaniem kolejowo-drogowym przecina DK Nr 10 i ponownie przecina DW Nr 10. Recz Pomorski 91,38 km, elewacja 80 m, stacja. Linia pokonuje rzekę Ina. Sokoliniec 96,28 km, elewacja 103, przystanek osobowy. Ognica 101,01 km, elewacja 80 m, przystanek osobowy. Linia pokonuje rzekę Reczyca. Tarnowo Pomorskie 107,08 km, elewacja 63 m, stacja. Lina mija lasy i pola. Sulino 110,80 km, elewacja 64 m, przystanek osobowy. Barzkowice 114,32 km, elewacja 64 m, przystanek osobowy. Pęzino 118,96 km, elewacja 46 m, przystanek osobowy. Ulikowo 124,76 km, elewacja 49 m, stacja i LK Nr 202.

Opracował Karol Placha Hetman