Trzebinia 2024-11-25

Linia kolejowa Nr 103 Trzebinia – Skawce.

Linia kolejowa Trzebinia – Skawce została uruchomiona w dniu 15 sierpnia 1899 roku. Była to linia znaczenia lokalnego, po której obecnie nie kursują pociągi towarowe i osobowe. Za wyjątkiem krótkiego odcinka Okleśna – Spytkowice, otwartego dla ruchu towarowego (Zakłady chemiczne Alwernia). Linia była jednotorowa, zelektryfikowana, przebiegająca południkowo. Początkowo linia nosiła nazwę „Lokalbahn Skawce – Siersza Wodna”, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości miała nazwę „Kolej lokalna Skawce – Siersza Wodna”. Linia od razu była zbudowana jako normalnotorowa 1435 mm.

Elektryfikacja LK Nr 103: W dniu 30 maja 1982 roku, Trzebinia – Bolęcin. W dniu 25 października 1991 roku, Bolęcin – Spytkowice. W dniu 22 grudnia 1989 roku, Spytkowice – Wadowice. Odcinek Wadowice – Skawce, nie został elektryfikowany bo budowano zaporę Świnna Poręba i część szlaku została zalana i zlikwidowana.

Linia kolejowa Nr 103 Trzebinia – Skawce rozpoczynała się na stacji Trzebinia. Następnie były stacje i przystanki; Piła Kościelecka (3,110 km), Bolęcin (4,750 km), Oblaszki (8,570 km), Regulice Górne (9,560 km), Regulice (12,070 km), Alwernia (14,260 km), Okleśna (18,020 km), Miejsce (19,400 km), Spytkowice (23,520 km), Trzebieńczyce (26,230 km), Grodzisko (28,410 km), Woźniki (31,390 km), Radocza (33,710 km), Wadowice (37,400 km), Czartak (42,730 km), Mucharz (46,450 km), Zagórze (49,980 km), Skawce (54,360 km).

Po drugiej wojnie światowej, po LK Nr 103 jeździły głównie pociągi osobowe lokalne relacji Sucha – Wadowice – Szczakowa / Siersza Wodna. Pociągami jeździli głównie pracownicy kopalni, elektrownii i innych zakładów przemysłowych.

Ruch był zwieszany etapami: W dniu 10 sierpnia 1988 roku, Wadowice – Mucharz. W dniu 15 kwietnia 1992 roku, Mucharz – Skawce. W dniu 7 października 2002 roku, ruch towarowy i osobowy Trzebinia – Wadowice. W dniu 1 marca 2009 roku, Spytkowice – Wadowice.

Przebieg LK Nr 103 Trzebinia – Skawce.

Linia kolejowa Nr 103 Trzebinia – Skawce rozpoczynała się na stacji Trzebinia, w jej wschodniej głowicy i odejściem toru w kierunku południowym. Linia przecina ulicę Juliusza Słowackiego, skrzyżowaniem kolejowo-drogowym, który wyposażony jest w zapory. Przy torach stoją betonowe słupy trakcyjne, ale przewody są zdjęte. Następnie tory wchodzą w las i biegną w kierunku południowym równolegle z ulicą Juliusza Słowackiego. Linia ponownie przecina ulicę Słowackiego i przebiega pod autostradą A4 i wchodzą w obszar miejscowości Piła Kościelecka (3,110 km). Tor mija ulicę Brzozowa. Tu był przystanek osobowy. Po przystanku pozostała jedna zardzewiała wiata przystankowa. Następnie tor przecinał ulice Trzebińska, w której są nadal tory kolejowe w betonowym bruku. Następnie tor przecina ulicę Jaśminowa. W przejeździe jest drewniane wypełnienie. Tory tutaj biegną po drewnianych podkładach. Następnie tor przecina ulicę Fabryczna w miejscowości Bolęcin (4,750 km). Na stacji Bolęcin pozostały trzy blaszane wiaty. Dworzec jest w rękach prywatnych i jest odnowiony. Reszta terenu stacji jest ogrodzona. Następnie tor przecina ulice Wczasowa. Torowisko jest mocno zarośnięte. Dalej tory zostały rozebrane. Pozostały słupy trakcyjne. Ślad po linii kolejowej przecina ulicę: Sportowa, Podleśna, a równoległa ulica nosi nazwę Kolejowa. Następnie był przystanek osobowy Nieporaz Puszcza Dulowska – Oblaszki (8,570 km). Przez pewien czas były tutaj kolejowe drezyny dla turystów z napędem nożnym – Kolej drezynowa Regulice. Następnie szlak wiódł przez puszczę. W miejscowości Regulice ponownie rozpoczyna się tor kozłem oporowym, przy ulicy Europejska. Tor jest używany przez pociągi towarowe. Tor przecina ulicę Europejska / Tenczyńska. W przejeździe są płyty prefabrykowane, a dojazdy wyłożone są kostką brukową betonową. Tor przecina ulicę Sportowców i łukiem w prawo jeszcze bardziej kieruje się na południe. Dalej tor przecina ulice Podwale i biegnie przez centrum miejscowości. Ulicę Jana Pawła II tor pokonuje wiaduktem górą. Następnie tor przecina ulice Kijowska, ulicę Myśliwska. Potem tor przechodzi ulice Chrzanowska. Następnie są przystanki: Regulice Górne (9,560 km) i Regulice (12,070 km). Na stacji Regulice zachowany jest dworzec i trzy blaszane wiaty. To tutaj jest też stacja lokalnej kolej drezynowej. Następnie tor wchodzi w lasy i przecina; ulice Alwerniańska, ulicę Franciszkańska. W miejscowości Alwernia jest była stacja – Alwernia (14,260 km). Obecnie to jest koniec kolei drezynowej. Dalej ślad szlaku przecina ulice Józefa Patelskiego DW Nr 780. Następnie przejazd kolejowy w ulicy Karola Olszewskiego. Nadal wzdłuż torów są betonowe słupy trakcyjne, bez przewodów. Na wysokości zakładów chemicznych w Alwerni (obecnie zakłady Alventa) rozpoczyna się bocznica kolejowa tych zakładów. Jest tutaj pięć torów głównych, a oprócz tego są tory na terenie fabryki. Od fabryki, w kierunku południowym linia jest dwutorowa. Podkłady są drewniane i nadal są betonowe słupy po trakcji elektrycznej. Szlak przecina ulicę Nowowiejska. Następnie szlak z dwutorowego staje się jednotorowy. Następnie był przystanek osobowy Okleśna (18,020 km). Miejsce historyczne (19,000 km) to są ruiny austriackiej strażnicy wojskowej tuż przy moście kolejowym przez Wisłę. Most przez Wisłę ma długość 200 m i składa się z czterech przęseł, każde przęsło ma długość około 50 m. Przęsła są stalowe, w formie nitowanej kratownicy i są wsparte na dwóch przyczółkach i trzech kamiennych filarach. Most jest w dobrym stanie i są na nim tory zamontowane na drewnianych filarach. Po przekroczeniu Wisły szlak przecina ulicę Floriana i jest przystanek osobowy Miejsce Historyczne (19,400 m). Po przystanku pozostały dwie blaszane wiaty. Dalej tor przecina lokalna drogę i biegnie wzdłuż ulicy Ogrodowa. Wciąż przy torach są betonowe słupy po sieci trakcyjnej. Szlak łukiem w kierunku zachodnim, dochodzi do LK Nr 94 i jest stacja kolejowa Spytkowice (23,520 km).

Lokalna Kolej Drezynowa w Regulicach w Małopolsce to jest atrakcja kolejowa i turystyczna. Jej podstawą jest fragment linii kolejowej Nr 103, która była uruchomiona w 1899 roku. Linia leży w gminie Alwernia. Jest to piękny szlak, urozmaiconego terenu i pełne bogactw przyrody. Firma dysponuje 15 drezynami. Każda drezyna typu rowerowego jest dla 4 osób. Dwie z tych osób napędza drezynę pedałując. Jedna drezyna ma napęd typu ręcznego. Drezyny są dla każdego, niezależnie od wieku. Drezyny kursują zgodnie z rozkładem jazdy. Obowiązuje rezerwacja internetowa lub telefoniczna. Kolej drezynowa ma dwie trasy o długości 13,1 km oraz 8,5 km. Obie trasy rozpoczynają się na stacji Regulice i biegną na północ lub południe i po dojechaniu do końca się wraca.

Ze stacji Spytkowice (23,520 km)ruszamy w kierunku zachodnim, aby w głowicy zachodniej stacji skierować się w kierunku Wadowic. Szlak łukiem w kierunku południowym przecina ulice Krakowska (DK Nr 44). Następnie łukiem przecina ulicę Wiejska. Następnie przecina ulice: Relaksowa i Zgody. Teraz mamy przystanek osobowy Trzebieńczyce (26,230 km). Po przystanku pozostały trzy wiaty przystankowe, latarnie oświetlenia, słupy trakcyjne i sieć potrzeb własnych kolei. Torowisko jest zarośnięte. Szlak wiedzie wśród pól w kierunku południowym, przy ulicy Jazowa, a w pobliżu jest rzeka Skawa. Tu jest miejscowość Grodzisko i była stacja Grodzisko (28,410 km). Następnie są przejazdy kolejowe; ulica Olszyna i ulica Czarcza. Tutaj pozostała znaczna część sieci trakcyjnej. W miejscowości Woźniki tor biegnie wzdłuż ulicy Kolejowa. Stacja Woźniki (31,390 km). Linia dociera do mostu kolejowego Woźniki na rzece Skawa. Most ma całkowitą długość 105 m i składa się z dwóch przęseł kratownicowych spawanych, oparty na kamiennych filarach. W miejscowości Radocza jest kolejny most, tym razem mniejszy o długości około 50 m, złożony z dwóch przęseł. Most znajduje się nad obniżeniem terenu, starorzeczem. Przystanek osobowy Radocza (33,710 km). Przejazd drogowy w ciągu ulic: Krakowska, Dworska, Podstawie, Wojska Polskiego i lekkim łukiem szlak wjeżdża na stacje Wadowice (37,400 km).

Ze stacji Wadowice ruszamy dalej w kierunku południowym. Ze stacji Wadowice wychodziły dwa szlaki: Kalwaria Zebrzydowska (linia czynna) i Skawce (linia Nr 103 rozebrana). Na linii Nr 103 najpierw był posterunek Gorzeń, gdzie obecnie jest rondo DK Nr 28 i Nr 52. Dalej szlak wiódł pomiędzy rzeką Skawa, a DK Nr 28. Obecnie jest tutaj ścieżka rowerowa. Przystanek Czartak (42,730 km), był w miejscu gdzie rzeka Ponikiewka wpływa do Skawy. Następnie był przystanek Mucharz (46,450 km), w miejscu gdzie jest teraz Jezioro Muchowskie. Następny przystanek Zagórze przy Skawcach (49,980 km) i tutaj także jest Jezioro Muchowskie. Ostatnia stacja Skawce (54,360 km) także jest na dnie jeziora, a obecna linia kolejowa Kalwaria Zebrzydowska – Sucha Beskidzka została znacznie przesunięta. Stacją, która łączyła by obie linie byłaby stacja Zembrzyce.

Opracował Karol Placha Hetman