Katowice. 2023-04-16

Współrzędne geograficzne: 50.258N 19.092E. Elewacja 261 m. Adres; Dworzec PKP Szopienice Południowe, ulica 11 Listopada 11, 40-387 Katowice.

PKP Katowice Szopienice Południowe.

Stacja kolejowa Katowice Szopienice Południowe leży w Polsce, w Województwie Śląskim, w Katowicach, w dzielnicy Szopienice-Burowiec. Stacja została uruchomiona w 1870 roku i nosiła germańską nazwę Schoppinitzz. W 1922 roku, nazwę zmieniono na polską Szopienice Południowe. W okresie 1931-1939, była nazwa Szopienice. W okresie 1945-1975, była nazwa Szopienice Południowe, a od 1975 roku, Katowice Szopienice Południowe. Stacja leży przy ulicy Lwowska oraz 11 Listopada.

Równia stacyjna jest umieszczona na nasypie kolejowym. Dojście do stacji zapewnia tunel, do którego wejścia są na poziomie gruntu, a schody prowadzą na Peron Nr 1 i Peron Nr 2. Peron Nr 1 obsługuje pociągi na Linii Nr 1 (Katowice-Warszawa, 312,910 km). Peron Nr 2 obsługuje pociągi na Linii Nr 138 (27,505 km), która obsługuje szlaki Katowice – Kraków i Katowice – Oświęcim. Peron Nr 1 jest szerszy i na nim umieszczono budynek dworcowy. Perony miały długość 280 m i nawierzchnię asfaltową. W 2015 roku, perony zostały wyremontowane i zostały podwyższone. Teraz nawierzchnia jest wykonana z kostek betonowych, a krawędzie peronowe są wykonane z prefabrykowanych płyt betonowych. Długość peronów teraz to jest 200 m, chociaż pozostawiono fragmenty starych peronów. Peron 1 ma wysokość 0,76 m. Peron 2 ma wysokość 0,65 m. W dniu 27 listopada 2014 roku, podpisano umowę na remont budynku dworcowego na Peronie Nr 1. W ramach prac odnowiono elewację, wyremontowano dach, odnowiono wejście na peron. Prace ukończono w 2015 roku. Co ciekawe, na stacji nie ma żadnych zwrotnic (rozjazdów), czyli szlaki się nie krzyżują.

Obecnie 2024 rok, na stacji zatrzymują się pociągi; Kolei Śląskich, PolRegio i Kolei Małopolskich. W 2017 roku, stacja obsługiwała do 500 pasażerów w ciągu doby, a w 2022 roku, do 1 000 osób na dobę. Przy dworcu nie ma parkingu, ani postoju TAXI. Są bariery architektoniczne, co utrudnia korzystanie ze stacji przez osoby niepełnosprawne. Nie ma kasy biletowej, ani innych placówek usługowo-handlowych. Nie ma toalet. Z południowej strony stacji jest osiedle mieszkaniowe Kolonia Helgoland. Po północnej stronie jest skwer Janusza Sidły i Park Olimpijczyków.

Historia.

Linia kolejowa Gliwice – Mysłowice została uruchomiona w dniu 3 października 1846 roku. W czerwcu 1858 roku, rozpoczęto prace nad budową łącznika między liniami Kolei Górnośląskiej w Prusach a Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w Księstwie Warszawskim, zależnym od państwa moskiewskiego. Budowę zatwierdzono po porozumieniu obydwu towarzystw kolejowych i zgodzie rządów obydwu krajów. Dzięki łącznikowi nie było konieczności przejazdu przez teren zaboru Austro-Węgierskiego (Szczakowa) i stację Granica (Maczki). Prace na ostatnim odcinku Szopienice – Sosnowiec ukończono do 24 sierpnia 1859 roku. Tego dnia uroczyście otwarto linię między Katowicami a Ząbkowicami. W dniu 26 sierpnia 1859 roku, na nowym szlaku uruchomiono normalny ruch. Punkt celny umieszczono w Sosnowcu. W krótkim czasie, większość towarów pomiędzy braćmi germańcami i moskalami przewożono nowym szlakiem.

Dopiero w 1870 roku, na węźle kolejowym Szopienice utworzono dworzec osobowy. Uczyniono to na wyraźne postulaty mieszkańców Szopienic i Roździeń. Sprawa nie była taka prosta, bo w 1868 roku, w pobliżu zbudowano stację na nowej linii Kolei Prawego Brzegu Odry. Kolej Prawego Brzegu Odry lub inaczej Kolej Prawoodrzańska (germańskie Rechte–Oder–Ufer–Eisenbahn, w skrócie ROUE) to była druga po Kolei Górnośląskiej linia kolejowa łącząca Wrocław z Górnym Śląskiem. Została zbudowana przez spółkę akcyjną Towarzystwo Kolei Prawego Brzegu Odry (Rechte–Oder–Ufer–Eisenbahn–Gesellschaft). Przebiega ona na trasie Wrocław – Oleśnica – Lasowice Małe Oleskie – Fosowskie – Tarnowskie Góry – Bytom – Chorzów – Siemianowice Śląskie – Katowice-Szopienice – Katowice-Murcki – Tychy – Pszczyna – Czechowice-Dziedzice. Lina została oddana do użytku w okresie 1865–1872.

Stacja o której była mowa to jest obecna stacja techniczna Katowice Szopienice Północne. Powstanie tej stacji było dopingiem dla Kolei Górnośląskiej, aby pasażerowie nie odeszli do konkurencji i dlatego uruchomiono stację Szopienice Południowe. Stało się to w 1870 roku. Perony wykonano ze starych podkładów kolejowych i desek, a do peronów prowadziły schody na wał kolejowy. Dworzec to był drewniany barak. Warto wspomnieć, że odległość między dwiema konkurencyjnymi stacjami to był dystans kilku minut pieszo (300 m).

W 50-latach XX wieku, przystąpiono do elektryfikacji linii kolejowych na Górnym Śląsku. Jako pierwsza została zelektryfikowana linia Nr 1 Warszawa – Katowice. W dniu 1 czerwca 1957 roku, oddano do użytku odcinek Łazy – Szopienice Południowe – Gliwice. Natomiast w kierunku Szczakowej pociągi o trakcji elektrycznej ruszyły w dniu 14 maja 1959 roku.

Opracował Karol Placha Hetman