Zielona Góra 2022-06-09

Stacja kolejowa Zielona Góra Główna.

Współrzędne geograficzne Zielonej Góry: 51.947N 15.511E. Elewacja 128 m.

Zielona Góra to historyczne miasto na Dolnym Śląsku. Obecnie jest to największe miasto Ziemi Lubuskiej. Zielona Góra jest stolicą Diecezji Zielonogórsko – Gorzowskiej. Według danych GUS w 2021 roku, w Zielonej Górze mieszkało 140 700 osób, co stawia je na 24 miejscu w Polsce. Zielona Góra leży w Borach Zielonogórskich, które są otoczone rzekami: Odra i Bóbr, w ich dolnym biegu. Jest tu pasmo wzniesień nazwane Wał Zielonogórski.

Zielona Góra leży na międzynarodowym szlaku drogowym i kolejowym, który łączy Skandynawię z południem Europy. Zieloną Górę od Warszawy dzieli odległość 420 km, od Poznania 130 km, od Wrocławia 160 km, od Szczecina 210 km, od Pragi 290 km, od Berlina 190 km.

Transport drogowy.

Zielona Góra leży na trasie drogi ekspresowej Nr 3, będącej częścią międzynarodowej trasy E65. W pobliżu przebiegają drogi krajowe Nr 27 i 32. Są tutaj drogi wojewódzkie: Nr 279 (droga obwodowa w około Zielonej Góry, długość 59 km), 280 (Zielona Góra – Brody, 16 km), 282 (Zielona Góra – Bojadła, 22 km), 283 (Zielona Góra – Kożuchów, 39 km).

PKP Zielona Góra.

Opisując kolej w rejonie Zielonej Góry trzeba pamiętać, że w styczniu 1871 roku, zakończyła się wojna między niemcami i francuzami. Zwycięscy germańcy nałożyli duże kontrybucje na pokonanych. Pieniądze te przyczyniły się do ożywienia gospodarczego. Zielona Góra skorzystała z tych finansów i zainwestowała w szlaki kolejowe.

Zielona Góra nie jest dużym węzłem kolejowym. Lecz gdy weźmiemy po uwagę najbliższe okolice, to węzeł kolejowy jest bardzo duży. Przez Zieloną Górę przebiega linia kolejowa Nr 273, która łączy Szczecin z Wrocławiem. Potocznie zwana jest „Odrzanka”. Na szlaku jest bardzo duży ruch towarowy i osobowy. Zielona Góra obsługuje połączenia na kierunkach: Warszawa, Gdynia, Olsztyn, Lublin, Wrocław, Szczecin. Na terenie Zielonej Góry są dwie stacje kolejowe oraz dwa przystanki kolejowe.

PKP Zielona Góra Główna.

Współrzędne geograficzne: 51.947N 15.511E. Elewacja 128 m.

Opis zdjęcia: Nastawnia ZGB w zachodniej część stacji Zielona Góra Główna. Ulica Stefana Batorego.

Opis zdjęcia: Nastawnia ZGA.

Stacja kolejowa Zielona Góra Główna została otwarta w dniu 1 października 1871 roku. Stacja miała wówczas nazwę Grünberg (Schlesien). Od stycznia 1947 roku, stacja nosi nazwę Zielona Góra Główna.

Stacja miała dwa perony; Peron 1 jednokrawędziowy, Peron 2 dwukrawędziowy. W 1965 roku, dobudowano Peron 3 i Peron 4 we wschodniej części stacji oraz Peron 1A z czołowym torem, w zachodniej części stacji. Około 1985 roku, powstał obecny układ torowy, gdzie Peron 4 został zlikwidowany, a miał długość 170 m. Peron 1A został przebudowany w 2015 roku i ma długość 220 m. Obecnie (2022 rok) stacja ma Peron 1 jednokrawędziowy, o długości 300 m. Peron 1A czołowy, o długości 220 m. Peron 2 dwukrawędziowy, o długości 390 m. Peron 3 jednokrawędziowy, ma długość 210 m.

W 1985 roku, oddano do użytku wiadukt drogowy nad torami kolejowymi w ciągu ulicy Sulechowska. W ten sposób zlikwidowano drogowy przejazd kolejowy, który częściej był zamknięty niż otwarty.

W okresie 2015 – 2018, wykonano remont peronów i układu torowego stacji. Wyremontowano perony, przejście podziemne pod peronami. Na peronach zamontowano nowe wiaty peronowe. Zamontowano trzy windy dla pasażerów niepełnosprawnych, podróżnych z dużym bagażem i dla mieszkańców. Przejście podziemne wydłużono do ulicy Towarowa, po północnej stronie torowisk. W ramach remontu wyremontowano wiadukt kolejowy i inny przejazd kolejowo – drogowy. Stacja Zielona Góra Główna wyposażona jest w rozbudowany system informacji pasażerskiej, na którą składają się: urządzenia audio, wyświetlacze elektroniczne w technologii ciekłokrystalicznej, zegary oraz tablice z rozkładem jazdy. Na stacji jest system monitoringu bezpieczeństwa.

Stacja Zielona Góra Główna ma także magazyny kolejowe, które obecnie pełnią różne funkcje, głównie handlowe. Jest nieużywana wieża wodna. Na stacji są dwie nastawnie kolejowe.

Jeżeli chodzi o ruch towarowy to stacja Zielona Góra Główna jest punktem czasowego postoju przelotowych pociągów towarowych, kursujących z większym nasileniem w czasie późnego popołudnia i godzinach nocnych, kiedy zmniejsza się liczba odprawianych pociągów osobowych. Wśród przejeżdżających składów, sporo jest pociągów należących do prywatnych przewoźników. Ruch towarowy jest skorelowany z pobliską dużą stacją towarową Czerwieńsk.

W 2018 roku, stacja Zielona Góra Główna obsługiwała 4 500 pasażerów na dobę. W 2020 roku, stacja obsługiwała 13 połączeń InterCity i 17 połączeń PolRegio. Od 2020 roku, stację obsługuje także przewoźnik; Koleje Dolnośląskie.

Przez stację przebiegają linie kolejowe: Nr 273 Szczecin – Wrocław, dwutorowa zelektryfikowana. Linia kolejowa Nr 370 Zielona Góra – Żary, niezelektryfikowana. Była także prywatna linia kolejowa Zielona Góra – Szprotawa, która w 40-latach XX wieku, została rozebrana.

Dworzec Zielona Góra Główna.

Dworzec Zielona Góra Główna został oddany do użytku w 1871 roku. Był to wówczas niewielki budynek dworcowy. W 1902 roku, oddano do użytku nowy dworzec zbudowany z czerwonej cegły, z ceglaną elewacją. Budynek został zbudowany według typowych planów pruskich dworców; czyli dwóch głównych budynków połączonych niższym budynkiem. Dworzec miał dwie kondygnacje i był nakryty dachami spadzistymi o niewielkim nachyleniu, kryty papą, z charakterystycznymi okapami, co również było typowe dla pruskich obiektów. Na parterze były: główna hala, kasy biletowo – bagażowe, poczekalnie, restauracja i kawiarnia. Na piętrze były biura i mieszkania dla zwiadowcy i restauratora. Budynek był częściowo podpiwniczony. Elewacja dworca posiadała ornamenty wykonane z cegły i ceramiki.

Plac przed dworcem był wybrukowany i przeznaczony dla dorożek i omnibusów. Omnibusy w Zielonej Górze stosunkowo szybko otrzymały koła z ogumieniem. W Zielonej Górze nigdy nie było tramwajów konnych, a tym bardziej elektrycznych.

W początkach 60-lat XX wieku, zbudowano nowy dworzec, bo stary budynek był za ciasny i nie spełniał ówczesnych potrzeb. Dworzec zbudowano w stylu modernistycznym z dachem o przekroju trapezowym. Budynek miał bogate przeszklenie. Niestety, ówczesna technologia nie zapewniła dobrej izolacji termicznej i budynek okazał się kosztowny w ogrzewaniu. Dlatego zdecydowano o przeprowadzeniu generalnego remontu. Remont przeprowadzono w trzech etapach. Pierwszy etap zrealizowano w okresie 2004 – 2006. Drugi etap zrealizowano w okresie 2008 – 2009, a ostatni wykonano w okresie 2011 – 2012. Uroczyste otwarcie nastąpiło w dniu 16 sierpnia 2012 roku. Koszt remontu wyniósł 7 milionów złotych. W ramach remont wykonano nowe elewacje z ociepleniem, nowe okna i drzwi. Drzwi wejściowe są automatyczne. Wykonano nowe kasy, punkt informacyjny, powierzchnie handlowe (punkt gastronomiczny, sklep spożywczy), punkt medyczny, punkt straży miejskiej, nowe toalety, informację kolejową, monitoring, automaty z napojami.

Dworzec znajduje się przy ulicy Dworcowej 32c. Można tutaj dojechać autobusową komunikacją miejską.

Zielona Góra Stary Kisielin.

Współrzędne geograficzne: 51.937N 15.589E. Elewacja 143 m. Stacja Zielona Góra Stary Kisielin leży w Zielonej Górze w dzielnicy Stary Kisielin. Stacja leży na linii kolejowej Nr 273. Na stacji są dwa, jednokrawędziowe perony. Na stacji zatrzymują się pociągi PolRegio. W 2020 roku, stacja obsługiwała do 50 pasażerów. W grudniu 2018 roku, stacja zmieniła nazwę ze Stary Kisielin na Zielona Góra Stary Kisielin.

Zielona Góra Nowy Kisielin.

Współrzędne geograficzne: 51.916N 15.626E. Elewacja 107 m. Przystanek osobowy Zielona Góra Nowy Kisielin leży w dzielnicy Nowy Kisielin. Przystanek został otwarty w dniu 9 grudnia 2018 roku. Przystanek leży na linii kolejowej Nr 273. Na przystanku są dwa, jednokrawędziowe perony. Na przystanku zatrzymują się pociągi PolRegio. W 2020 roku, przystanek obsługiwał do 50 pasażerów.

Zielona Góra Przylep.

Współrzędne geograficzne: 51.978N 15.439E. Elewacja 78 m. Przystanek osobowy Zielona Góra Przylep leży w dzielnicy Nowe Miasto, na osiedlu Przylep. Przystanek leży na linii kolejowej Nr 273. Na przystanku są dwa, jednokrawędziowe perony. Na przystanku zatrzymują się pociągi PolRegio. W 2020 roku, przystanek obsługiwał do 50 pasażerów. W grudniu 2018 roku, została zmieniona nazwa z Przylep na Zielona Góra Przylep.

Ponadto, na terenie miasta Zielona Góra znajdują się nieużywane stacje i przystanki kolejowe, leżące na zlikwidowanej linii kolejowej Zielona Góra – Szprotawa: Jarogniewice, Ochla, Zielona Góra Dworzec Szprotawski, Zielona Góra Górne Miasto, Zielona Góra Jędrzychów.

Opracował Karol Placha Hetman