Puszczykowo 2025-03-28

Miasto Puszczykowo.

Puszczykowo to jest miasto położone w województwie wielkopolskim, w odległości około 15 km, na południe od Poznania. Miasto leży nad Wartą i graniczy z Wielkopolskim Parkiem Narodowym, co czyni je atrakcyjnym miejscem do życia i rekreacji. Puszczykowo jest znane z pięknych terenów zielonych, tras rowerowych i historycznych willi. W mieście znajduje się także Muzeum Arkadego Fiedlera, słynnego podróżnika i pisarza. Jak na tak niewielkie miasto, są tutaj dwa przystanki kolejowe. Puszczykówko, stacja niemal w centrum miejscowości oraz Puszczykowo, przystanek osobowy położony bliżej Poznania, który jest przeznaczony głównie dla letników. 

Miasto Puszczykowo prawa miejskie otrzymało w 1962 roku. Powierzchnia miasta wynosi 16,39 km2. Lasy stanowią 46 % powierzchni miasta. Populacja wynosi 9 778 mieszkańców w 2016 roku. Miejscowość jest otoczona lasami, które należą do Wielkopolskiego Parku Narodowego. Miasto rozwinęło się jako miejscowość letniskowa, z początkiem XX wieku. Historycznie osada była własnością kościoła; Kapituły Poznańskiej. Pierwsze wzmianki pisane o osadzie pochodzą z XIV wieku. W 1613 roku, spłonęła katedra w Poznaniu. Drewno na jej odbudowę dostarczono z lasów Puszczykowa. Pierwsze wille i domy letniskowe zbudowano tutaj w drugiej połowie XIX wieku. Budowali je bogaci mieszkańcy Poznania. Obszar ten stał się atrakcyjny, kiedy częściowo uregulowano rzekę Warta (1870–1880) i spadło ryzyko wystąpienia powodzi. Dodatkowo, lekarze-badacze stwierdzili tutaj korzystny dla zdrowia mikroklimat. Napływowi osadników i letników sprzyjała linia kolejowa i zbudowanie dwóch stacji kolejowych. Mimo panowanie pruskiego, miejscowość rozwijała się zdecydowanie w Polskim klimacie. Germańcy do Puszczykowa nie przyjeżdżali. Zwłaszcza w okresie 1919-1939, rozwinął się ruch turystyczny. Z Poznania do Puszczykowa pociągi kursowały co 10-15 minut. Na rzece Warta zbudowano przystań i uruchomiono rejsy parostatkiem po rzece, które cieszyły się ogromną popularnością. Rejsy statkami kontynuowano w czasach PRL. 

W dniu 25 stycznia 1945 roku, do Puszczykowa weszli sowieci. W willach zakwaterowali się oficerowie armii czerwonej. Urządzono tutaj jeden ze sztabów, a także lazaret, który po latach został przekształcony w cywilny szpital. W dniu 18 lipca 1962 roku, miejscowość uzyskała status miasta. Wówczas zbudowano kilka obiektów administracji miejskiej oraz placówek szkolnych, aptek i izb lekarskich. 

W 70-latach XX wieku, na obszarze 15 hektarów, zbudowano szpital dla kolejowej służby zdrowia. Obecnie szpital należy do Powiatu Poznańskiego; Szpital w Puszczykowie im. Prof. S. T. Dąbrowskiego S.A. Obok szpitala zorganizowano lądowisko dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. W 2011 roku, lądowisko zmodernizowano do obecnych standardów lotniczych. 

Atrakcją miasta Puszczykowo jest także Muzeum Arkadego Fiedlera. Jest ono zlokalizowane w pracowni literackiej pisarza i podróżnika przy ulicy Juliusza Słowackiego. Artysta mieszkał tu od powrotu z emigracji, 1946 roku, do śmierci w 1985 roku. W muzeum jest ekspozycją książek i pamiątek po pisarzu oraz trofeów z wypraw do różnych zakątków świata. W muzeum jest replika samolotu Hawkera Hurricane Mk I, na którym walczyli piloci Polscy w czasie Bitwy o Anglię.

Stacja Puszczykowo.

Stacja Puszczykowo została uruchomiona w 1899 roku, na istniejącej od 1856 roku, linii kolejowej Wrocław – Poznań. Wówczas był to zabór pruski i stacja miała nazwę Unterberg. Obecna nazwa funkcjonuje od 1919 roku, z przerwą w czasie drugiej wojny światowej. 

Obecnie to jest przystanek osobowy. Znajdują się tutaj dwa perony jednokrawędziowe. Dojście na perony zapewnia tunel, który kilka lat temu został gruntownie przebudowany. Prace wykonano w ramach remontu Linii Kolejowej Nr 271 Wrocław – Poznań. Przystanek osobowy  jest zdalnie sterowany z LCS Poznań II na stacji Poznań Główny, wyposażony w komputerowe urządzenia sterowania ruchem Ebilock 950. Przystanek osobowy jest obsługiwany przez przewoźników PolRegio oraz Koleje Wielkopolskie. W marcu 2025 roku, w ciągu doby ze stacji Puszczykowo oraz Puszczykówko odjechało 66 pociągów do miejscowości: Czempiń, Gniezno, Koło, Konin, Kościan, Leszno, Poznań Główny, Rawicz, Szamotuły, Wągrowiec, Wrocław Główny. 

W byłym budynku dworca mieści się obecnie restauracja o nazwie Lokomotywa. Budynek jest bardzo dobrze utrzymany. Ma niewielką wieżę zegarową. Naprzeciwko stacji kolejowej Puszczykowo stoi pomnik poświęcony „Wszystkim, którzy oddali życie dla Ojczyzny”. W odległości 100 m od przystanku przepływa rzeka Warta.

W południowej głowicy przystanku jest strzeżony przejazd kolejowo-drogowy w ciągu ulicy Wodziczki.

Stacja Puszczykówko.

Stacja Puszczykówko została uruchomiona w dniu 1 października 1910 roku i nosiła wówczas nazwę germańską Puschkau. Obecna nazwa obowiązuje od 1919 roku, kiedy Wielkopolska została włączona do odrodzonej Rzeczypospolitej Polski. Oczywiście, za wyjątkiem czasu drugiej wojny światowej. 

Na stacji zbudowano niewielki dworzec parterowy w stylu pruskim. Część budowli została wykonana z pruskiego muru, a cześć jako drewniana. Umieszczono w nim kasy biletowe, pomieszczenia służb kolejowych i strażnicę. Część dworca jest w formie wiaty dla pasażerów. Na froncie budynku, od strony peronów, znajduje się historyczny zegar analogowy, z cyframi rzymskimi. Są dwa cyferblaty. Natomiast na peronach są standardowe zegary kolejowe. Budynek jest systematycznie odnawiany. Na stacji znajduje się ładownia i plac składowy. Część placu składowego jest przeznaczona dla składu opału (węgla kamiennego). Stacja pełni rolę mijanki. Na stacji znajdują się dwa perony i trzy krawędzie peronowe. Wejście na perony jest z poziomu ulicy, poprzez torowisko. Z południowej strony stacji znajduje się strzeżony przejazd kolejowo-drogowy w ciągu ulicy Dworcowa. Są szlabany z napędem elektrycznym. Ruch kolejowy był sterowany z nastawni „Puk”. Nastawnia „Puk” została wyburzona podczas modernizacji linii Nr 271 Wrocław – Poznań.

W okresie 2016-2017, perony zostały wyremontowane i jednocześnie zostały podwyższone. Na obu peronach zamontowano wiaty z ławkami, oświetleniem i informacjami kolejowymi. Perony zostały oświetlone. Ponieważ perony są wyższe, dojście do dworca jest poprzez schody (3 stopnie), pochylnie oraz balustrady. W trakcie tych prac zbudowano także nowy budynek dróżnika. Zamontowano nowe szlabany przejazdowe, firmy Bombardier. Budynek dworca jest czyny od godziny 5;30 do godziny 17;00. W budynku jest kasa i publiczna toaleta. Przystanek osobowy jest obsługiwany przez przewoźników PolRegio oraz Koleje Wielkopolskie. 

Dawna linia kolejowa do miejscowości Osowa Góra, pełni obecnie rolę bocznicy w granicach stacji, przy placu składowym. Bocznica jest zakończona kozłem oporowym z przejazdem kolejowo-drogowym. Stacja, a właściwie przystanek osobowy z ładownią i jest zdalnie sterowany z LCS Poznań II na stacji Poznań Główny, wyposażony w komputerowe urządzenia sterowania ruchem Ebilock 950.

Przy stacji kolejowej znajduje się przystanek poznańskiego ZTM, o nazwie Dworzec Puszczykowo. Jest tutaj linia Nr 651 Dębiec – Mosina/Dworzec Kolejowy.

Opracował Karol Placha Hetman