Kraków 2024-12-24

Wagony osobowe typu 112A standardu UIC-Y.

Wagony typu 111A to są wagony klasy 2, w których jest 10 przedziałów, a w każdym z nich jest osiem miejsc siedzących. Wagon został opracowany w 1969 roku, ale prace nad nim trwały już od 1963 roku. Równolegle z wagonami typu 111A opracowano wagony typu 112A. Wagon typu 112A jest wagonem klasy 1, w którym umieszczono 9 przedziałów, a w każdym przedziale jest 6 miejsc siedzących. Oba wagony mają długość całkowitą 24,50 m. W zależności od zastosowanych wózków tocznych wagon jest przeznaczony dla prędkości 140, 160 km/h oraz 200 km/h. Obecnie (2024 rok) w eksploatacji jest około 1 500 wagonów, typu 111A / 112A, a wiele z nich zostało poddane licznym modyfikacjom.

Wagony typu 112A jest to odmiana wagonów typu 111A, które we wnętrzu mają 9 przedziałów, a w każdym przedziale jest 6 indywidualnych foteli. Dzięki mniejszej ilości przedziałów, to jest więcej miejsca na nogi dla siedzących pasażerów. Fotele są komfortowe, z miękką tapicerką oraz z możliwością przesuwania siedziska, o około 10 cm, przez co zmienia się kąt oparcia i pozycja pasażera. Dodatkowo, każdy fotel otrzymał dodatkową lampkę do czytania nad głową pasażera, która jest zamontowana do półki na bagaż. Zewnętrznie wagony mają 9 pełnowymiarowych okien zamiast 10 okien. Dodatkowo na pudle wagonu, nad linią okien namalowany jest złoty (żółty) pas, a przy drzwiach wejściowych jest cyfra 1 (Klasa 1). Poza tym pozostałe wyposażenie jest identyczne jak w typie 111A. Wagony te trafiły do PKP oraz na eksport do krajów komunistycznych.

Na bazie wagonu typ 112A budowano także wagony o oznaczeniu literowym AB9. Są to wagony w których 5 przedziałów jest klasy 2 (po 8 miejsc siedzących), a 4 przedziały są klasy 1 (po 6 miejsc siedzących). W 60-latach XX wieku, dyrekcja PKP wychodziła z założenia, że w składzie pociągów dalekobieżnych powinien być wagon klasy 1. Ponieważ były pociągi dalekobieżne, złożone z 3-4 wagonów, uzasadnione było wprowadzenie wagonów typu AB9.

Wagony typu 112A to są wagony klasy 1. Produkcja wagonów; 

Wagony typu 112Ad, 64 egzemplarze, zbudowane w okresie 1967-1968. 

Wagony typu 112Af, 66 egzemplarz, klasy 1 i 2, wyprodukowane w okresie 1968-1969. 

Wagony typu 112Ag, 669 egzemplarze, wyprodukowane w okresie 1978-1984. 

Wagony typu 112Ah, 15 egzemplarze, wyprodukowane w okresie 1980-1985. 

Wagony typu 112Aj, 1985 rok. 

Wagony typu 112Ak, 1985 rok. 

Wagony typu 112Am, klasa 1 i 2, wyprodukowane w okresie 1986-1987. 

Wagony typu 112Ap, 1989 rok. 

Wagony typu 112Ar, wyprodukowane w okresie 1988-1989. 

Wagony typu 140A, 60 egzemplarzy, wyprodukowane w okresie 1990-1991, ogrzewanie nawiewne.

Wózki toczne.

W wagonach zastosowano wózki typu 4AN. Wózek dwuosiowy i przy masie służbowej wagonu 39 500 kg, sprawdzał się dobrze. Prędkość jazdy wynosząca do 160 km/h nie była problemem i bieg był spokojny. Początkowo stosowano układ hamulcowy typu Oerlikon. Hamulce są klockowe. Na korytarzu wewnątrz wagonów oraz w każdym z przedziałów umieszczano dźwignie hamulców bezpieczeństwa. Od rączki hamulca awaryjnego biegły linki do klapy Ackermana, której otwarcie powodowało spadek ciśnienia powietrza w przewodzie głównym i zatrzymanie pociągu. Każdy wagon wyposażono również w ręczny hamulec śrubowy, uruchamiany z jednego z przedsionków za pomocą zainstalowanego tam koła z korbą. Z czasem instalowano zmodernizowane wózki typu 4ANc. Wózki typu 4ANc montowano w niektórych wagonach nawet do 1992 roku. Są także wersje wózków 4ANh, 4ANg.

W 1979 roku, rozpoczęto produkcję wagonów (111Ak) które wyposażono w nowe wózki typu GP200. Te wózki mają już hamulce typu tarczowego. Wózek typu GP200 jest przeznaczony dla prędkości do 160 km/h, natomiast wózek typu GP200N jest przeznaczony dla prędkości 200 km/h. Skrót GP oznaczał Görlitz-Personenwagen, a cyfra 200 zakładała jego maksymalne możliwości prędkościowe, co w pierwszych wózkach nie było takie oczywiste. Konstrukcja wózka GP200 powstała we współpracy czechosłowackich wytwórni wagonów i wschodnioniemieckich zakładów VEB Waggonbau Görlitz.

W 1983 roku, rozpoczęto produkcję wagonów (111Al), które wyposażone są w wózki typu 11AN. Wózki typu 11AN to wózki polskiej konstrukcji, przeznaczone dla prędkości 200 km/h. Rama tego wózka jest otwarta „H”. Usprężynowanie pierwszego stopnia stanowią cztery komplety stalowych sprężyn śrubowych wraz z amortyzatorem gumowym. Usprężynowanie drugiego stopnia stanowią dwa komplety stalowych sprężyn śrubowych typu „flexicoil” i amortyzatory metalowo-gumowe. Hamulce tarczowe konstrukcji OBRPS i systemu z firmy Knorr-Bremse. Prototypy wózków zbudowano w 1982 roku.

W 1985 roku, rozpoczęto produkcję wagonów (111Ar) wyposażone w wózki typu 4ANh-6. Wózek 2-osiowy jest polskiej konstrukcji typu 4ANh-6. Wózek był stosowany dla wagonów typu 111Ar i często jest mylony z wózkami GP200, do których jest podobny.

Dane T-T typu 112A:

Długość 24,50 m. Szerokość 2,91 m. Wysokość 4,06 m. Masa służbową 39 500 kg. Ilość miejsc siedzących 54. Prędkość w zależności od zastosowanego wózka: 140 km/h, 160 km/h, 200 km/h.

Opracował Karol Placha Hetman