Toruń 2024-09-02

Zabytkowy pociąg na stacji Toruń Główny.

W dniu 26 kwietnia 2023 roku, na stację Toruń Główny wjechał zabytkowy skład pociągu osobowego złożony z czterech historycznych wagonów. Na czele składu została ustawiona zabytkowa lokomotywa parowa Ol49-3 z tendrem 25D49-3. Cały pociąg został ustawiony na wygrodzonym i oświetlonym torowisku i bardzo cieszy oczy miłośników kolei. Skład stoi na nieprzejezdnym torze obok budynku dawnej poczty, gdzie obecnie mieści się Kolejowa Izba Tradycji oraz hostel.

Ogrodzenie w dużym stopniu gwarantuje, że wandale nie zniszczą cennych eksponatów. Bo niestety nie brakuje pseudo artystów, którzy z uporem lepszej sprawy niszczą społeczną własność.

Po wycofaniu z eksploatacji, wagony był własnością Regionalnego Ośrodka Edukacji Ekologicznej w Przysieku, który opiekował się wagonami przez kilka lat. Wagony przez kilkadziesiąt lat stały na bocznym torze stacji Toruń Kluczyki i wymagały renowacji. 

Około 2010 roku, władze Województwa Kujawsko – Pomorskiego postanowiły rewitalizować LK Nr 209 Brodnica – Bydgoszcz Wschód, która była zamknięta na odcinku Kowalewo Pomorskie – Golub Dobrzyń – Brodnica (długość szlaku 49,765 km). Stare dworce przy szlaku uruchomionym w dniu 1 listopada 1900 roku, miały zostać odnowione i być atrakcja turystyczną. Koszt inwestycji miał wynieść 12 milionów złotych. Pociąg turystyczny miał kursować na trasie Toruń Główny – Brodnica – Toruń Główny. Urząd Marszałkowski kupił dwie lokomotywy. Jedna to jest parowóz Ol49-3 tender 25D49-3 (1951 rok), a druga to jest lokomotywa spalinowa węgierska Ganz-Mavag DVM2-2, czyli SM41 (1961 rok). Wagonami osobowymi miały być pojazdy stojące na stacji Toruń Kluczyki. Koszt zakupu to około 490 000 złotych. Ponieważ nie udało się osiągnąć porozumienia z PKP PLK, w sprawie nieczynnej LK, plany nie zostały zrealizowane. Obecnie (2024 rok) odcinek LK Nr 209 Kowalewo Pomorskie – Golub Dobrzyń – Brodnica już został rozebrany.

Ale historia potoczyła się dalej. Lokomotywa parowa i wagony przeszły na stacji Toruń Kluczyki gruntowną renowację. Wyremontowano dachy wagonów. Wstawiono nowe okna. Z wnętrza usunięto nieoryginalne wyposażenie. Wagony otrzymały nową malaturę, która jest wzorowana na tej używanej w 60-latach XX wieku.

Wagony są unikatami w skali światowej. Są to wagony; germański, belgijski, francuski i włoski. Wszystkie są produkcji przed drugą wojną światową. Wagony te trafiły do Polski, do PKP w okresie 1945-1946, przejęte od kolei germańskich. Były to wagony, które w czasie drugiej wojny światowej zostały przejęte jako łup wojenny (wagony francuski, belgijski i włoski). W PKP wagony te uzupełniły Polski tabor zniszczony przez agresję germańską.

Na czele składu jest Ol49-3 z tender 25D49-3. Lokomotywa serii Ol49 to parowóz Osobowy, o układzie osi „l” czyli 1C1 (inaczej oOOOo). Lokomotywa Ol49 została opracowana przez Polskich konstruktorów w 1949 roku. Produkcję uruchomiono w fabryce FABLOK w Chrzanowie. Zbudowano 116 lokomotyw.

Pierwszy wagon za lokomotywą to jest wagon oznaczony Bhixt (czyli Klasa 2) Nr 20038. Wagon był przypisany do stacji Grochów. Jego masa wynosi 35 000 kg, a ostatnie ważenie wykonano w dniu 16 listopada 1964 roku. ZNTK Łapy 1964 rok. Wagon ustawiony jest na dwóch dwuosiowych wózkach. Na wagonie jest napis; dla palących. W wagonie są 72 miejsca siedzące. 

Wagon drugi Nr 870290 XX. Wagon był przypisany do stacji Szczęśliwice. Jego masa wagonu wynosi 39 000 kg, a ważenie wykonano w dniu 12 maja 1964 roku. Ostatni przegląd wykonano w dniu 24 czerwca 1966 roku. Wagon ustawiony jest na dwóch dwuosiowych wózkach. Wagon ma ogrzewanie elektryczne (3 KV DC) i oświetlenie elektryczne.

Wagon trzeci Nr 699. Jego masa wynosi 43 000 kg, a ważenie wykonano w dniu 21 września 1964 roku. Ostatni przegląd wykonano w dniu 31 października 1964 roku. Wagon ustawiony jest na dwóch dwuosiowych wózkach i ma ogrzewanie wodne.

Wagon czwarty jest oznaczony Ashx (czyli Klasa 1) Nr 955. Jego masa wynosi 44 000 kg, a ostatnie ważenie wykonano w dniu 25 sierpień 1966 roku. Wagon ustawiony jest na dwóch dwuosiowych wózkach i ma ogrzewanie wodne.

Opracował Karol Placha Hetman