Zabierzów 2024-04-18
Współrzędne geograficzne: 50.117N 19.798E. Elewacja 235 m. Adres; 32-080 Zabierzów ulica Działkowa 19.
Zabierzów
Zabierzów jest to niewielka miejscowość na trasie Kraków-Krzeszowice. Miejscowość jest na prawach wiejskiej gminy, której populacja wynosi 6 106 mieszkańców, w 2021 roku. Ilość mieszkańców miejscowości rośnie, bo wielu mieszkańców Krakowa zbudowało sobie tutaj domy. Zabierzów przypomina bardziej miasteczko niż wieś. Teren po byłym zakładzie przetwórstwa kamienia wapiennego zamieniono na miejski rynek z urzędem Gminy Zabierzów. Nowoczesny budynek Urzędu Gminy, z racji architektonicznej formy nazywany jest ratuszem. Miejską wizytówką Zabierzowa jest „Eximius Park Zabierzów”, dawniej „Kraków Business Park”, czyli kompleks komercyjnych biurowców, powstały w 1997 roku.
Miejscowość Zabierzów leży na granicy Rowu Krzeszowickiego, który wchodzi w skład Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej. W okolicy są liczne jaskinie powstałe w wapiennych skałach. Przez miejscowość przepływa rzeka Rudawa.
Historycznie Zabierzów jest jedną z najstarszych wsi w rejonie Krakowa. Pierwotnie wieś była nazywana Rogoźnikiem. W 1254 roku, wieś została wymieniona w dokumencie Bolesława Wstydliwego, potwierdzającym że miejscowość była własnością klasztoru norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu. Następnie w analogicznym dokumencie z 1287 roku, Leszka Czarnego. W 1368 roku, na rzece Rudawa fundowano młyn wodny. Nazwa Zabierzów pochodzi od imienia Zabierz (Zabierza), prawdopodobnego zasadźcy lub młynarza, o którym nic nie wiadomo. W XIV wieku, zbudowano tutaj folwark. Na rozwój miejscowości duży wpływ miał trakt łączący Kraków z miejscowościami na zachodzie: Krzeszowice, Trzebinia, Czerna, Tenczynek, Chrzanów, Olkusz. Poza tym, na trakcie była tylko jedna komora celna w Chrzanowie, co sprzyjało rozwojowi handlu. W XVII wieku, spłonął klasztor-dwór sióstr norbertanek i 50% zabudowań gospodarczych. Wieś odbudowano jako typową ulicówkę. W 1900 roku, według spisu austriackiego w Zabierzowie było 130 gospodarstw i domów mieszkalnych, w których mieszkało 1 147 osób.
Znaczącym zabytkiem Zabierzowa jest okazały neogotycki kościół parafialny pod wezwaniem świętego Franciszka z Asyżu, wzniesiony w okresie 1912-1938. W 2002 roku, zbudowano obok wolnostojącą dzwonnicę. W czasie drugiej wojny światowej w Zabierzowie istniała duża placówka Armii Krajowej. W 1947 roku, wieś została zelektryfikowana.
PKP Zabierzów.
Impulsem dla rozwoju miejscowości mogło być otwarcie w dniu 13 października 1847 roku, linii kolejowej Mysłowice – Kraków. Tak się jednak nie stało. Jedynym towarem był kamień wapienny i wapno. Dopiero w okresie międzywojennym Zabierzów zaczął się przekształcać w wieś przemysłową. Dodatkowo kolej spowodowała, że do Zabierzowa i Krzeszowic przyjeżdżali letnicy. Organizowano tak zwane „pociągi spacerowe”, na trasie Kraków – Krzeszowice. Z pociągów korzystało setki mieszkańców Krakowa. Latem uruchamiano pociąg turystyczny, który wyruszał wczesnym rankiem, a do Krakowa powracał późnym popołudniem.
Pierwszy dworzec w Zabierzowie wzniesiono w 1870 roku. Obecny budynek dworca został zbudowany w okresie 1910-1915. Ostatni remont budynku dworcowego przeprowadzono w 2019 roku. Stacja Zabierzów znajduje się na linii kolejowej Nr 133 Dąbrowa Górnicza Ząbkowice – Kraków Główny. Ostatni remont szlaku został wykonany w okresie 2016-2019. Przed remontem stacja Zabierzów miała 5 torów, jeden peron wyspowy z dwiema wiatami, które chroniły tylko od opadów atmosferycznych. Dojście na peron był przez kładkę nad torami zbudowaną w 60-latach XX wieku. Semafory świetlne zostały wprowadzone w czasie elektryfikacji linii w 1960 roku.
Obecnie (2024 rok) na stacji Zabierzów są dwa perony i 3 krawędzie peronowe. Przez stacje przebiegają 3 tory główne. Trzeci tor jest dla mijanki. Ostatnia przebudowa peronów została zakończona latem 2018 roku. Peron Nr 1 jest peronem wyspowym i ma długość 200 m i jest peronem typu wysokiego. Peron Nr 2 jest peronem jednokrawędziowym i znajduje się przy budynku dworca. Także jest typu wysokiego i ma długość 200 m. Dojście do peronów zapewnia tunel, który także łączy północną i południową część miejscowości. Są schody i windy dla pasażerów niepełnosprawnych i z dużym bagażem. W budynku dworca znajduje się salon fryzjerski. Z południowej strony stacji jest parking w systemie P+R. Przy parkingu są toalety. Na stacji jest automat biletowy SKA i nagłośnienie audio. W pobliżu dworca jest kolejowy budynek mieszkalny. Stacja jest otoczona ekranami dźwiękochłonnymi, które pełnią także rolę płotów.
Obecnie (2024 rok) na stacji Zabierzów zatrzymują się pociągi regionalne: Kolei Małopolskich (SKA3), PolRegio, Kolei Śląskich. Ze stacji można dojechać do: Kraków Główny, Krzeszowice, Trzebinia, Oświęcim, Katowice. W 2017 roku, stacja obsługiwała do 600 pasażerów w ciągu doby, a w 2022 roku, 2 100 pasażerów na dobę.
Przystanek kolejowy Zabierzów Rząska.
Kiedy w 1997 roku, zbudowano centrum biurowe „Kraków Business Park”, PKP zgodziło się na zbudowanie przystanku osobowego, na którym zatrzymywały się lokalne pociągi.
Opracował Karol Placha Hetman