Debrzno 2024-01-07

Stacja kolejowa Lipka Krajeńska koło Debrzna na linii kolejowej Nr 203.

Współrzędne geograficzne: 53.497N 17.256E. Elewacja 145 m.

Szlak kolejowy koło lotniska Debrzno.

W pobliżu lotniska w Debrznie przebiega ważna linia kolejowa Nr 203, która łączy Tczew z Kostrzyniem (343 km). Dokładnie jest to odcinek Piła – Chojnice (95 km). Budowę szlaku rozpoczęto w 1842 roku. Dla prusaków był to ważny szlak, który łączył Berlin z Królewcem. Od 1888 roku, linia była własnością Pruskich Kolei Państwowych. W 1945 roku, szlak wszedł w obszar Polski. Szlak jest odcinkami jedno lub dwutorowy, a na niewielkich odcinkach zelektryfikowany. Większość szlaku jest dopuszczona do prędkości 120 km/h dla pociągów osobowych i 70 km/h dla pociągów towarowych. Od 2009 roku, szlak jest modernizowany. Od tego szlaku odprowadzono bocznicę kolejową na teren lotniska, ze stacji Lipka Krajeńska. Obecnie (2009 rok) bocznica kolejowa jest nieużytkowana i została rozebrana.

Linia kolejowa Nr 203 Tczew – Kostrzyn.

Linia Nr 203; Tczew 0,00 km. Malinowo 2,12 km. Tczew Suchostrzygi 3,62 km. Rokitki Tczewskie 5,42 km. Swarożyn 12,79 km. Szpęgawsk 17,45 km. Starogard Gdański 23,97 km. Piesienice 32,70 km. Pinczyn 35,95 km. Zblewo 39,41 km. Bytonia 42,27 km. Kaliska 46,92 km. Kamienna Karczma 51,49 km. Czarna Woda 56,10 km. Łąg 59,87 km. Czersk 66,98 km. Gutowiec 74,69 km. Rytel Wieś 80,76 km. Rytel 84,12 km. Krojanty 89,22 km. Chojnice 96,22 km. Moszczenica Pomorska 104,19 km. Wierzchowo Człuchowskie 107,98 km. Bukowo Człuchowskie 115,08 km. Lipka Krajeńska 126,41 km. Zakrzewo Złotowskie 138,28 km. Złotów 147,13 km. Krajenka 156,03 km. Dolnik 161,45 km. Skórka 167,29 km. Piła Podlasie 176,03 km. Piła Główna 179,54 km. Stobno 188,28 km. Biała Pilska 197,41 km. Trzcianka 202,07 km. Siedlisko Czarnkowskie 209,22 km. Biernatowo 214,02 km. Wieleń 226,43 km. Krzyż 237,93 km. Stare Bielice 244,94 km. Nowe Drezdenko 251,02 km. Stare Kurowo 261,53 km. Strzelce Krajeńskie Wschód 268,22 km. Sarbiewo 271,46 km. Górki Noteckie 276,33 km. Santok 283,88 km. Czechów 291,13 km. Wawrów 293,28 km. Gorzów Wielkopolski Wschodni 295,64 km. Gorzów Wielkopolski 297,07 km. Gorzów Wielkopolski Wieprzyce 300,57 km. Łupowo 304,97 km. Bogdaniec 308,21 km. Nowiny Wielkie 313,77 km. Witnica 321,01 km. Kamień Mały 329,61 km. Dąbroszyn 334,97 km. Kostrzyn 340,56 km. Granica Polski 342,45 km.

Linia kolejowa Nr 203 Tczew – Kostrzyn powstała w ramach sieci Ostbahn – Pruska Kolei Wschodnia, czyli w czasach miłości germańsko – moskiewskiej. W 1920 roku, w granice Polski włączono szlak na odcinku Tczew – Moszczenica Pomorska, a w 1945 roku, na odcinku Wierzchowo Człuchowskie – Kostrzyn. W 1939 roku, germańcy rozpoczęli drugą wojnę światową i utracili kolejne tereny na rzecz Polski. W efekcie, znaczna część sieci Ostbahn, znalazła się w granicach Polski.

Linia kolejowa Nr 203 Tczew – Kostrzyn (granica państwa) ma długość 342,890 km. Rozstaw szyn normalny 1 435 mm. Linia jest odcinkami jednotorowa i dwutorowa. Odcinki dwutorowe; 0 km – 74,690 km (Gutowiec) oraz 179,540 km (Piła Główna) – 342,450 km (granica państwa). Jednotorowa jest estakada w Gorzowie Wielkopolskim; 295,538 km – 296,780 km. Szlak jest niezelektryfikowany. Prędkość maksymalna dla pociągów osobowych wynosi 120 km/h.

Szlak jest niezelektryfikowany, ale coraz bardziej samorządy poszczególnych gmin i miast postulują zelektryfikowania, przynajmniej na niektórych fragmentach. Aktualnie (2024 rok) planowana jest elektryfikacja na odcinkach Tczew – Czersk oraz Kostrzyn – Piła Główna.

Historia szlaku.

Koncepcja budowy linii powstała w 1842 roku i miała być realizowana przez prywatne spółki. Wszystkie spółki miały być zrzeszone w ramach Pruskiej Kolei Wschodniej. Pierwsze prace budowlane ruszyły w 1846 roku. Budowa szlaku trwała w okresie 1846 – 1873. Pierwszą część szlaku Berlin – Krzyż – Piła otwarto w 1851 roku. W 1851 roku, linia z Krzyża Wielkopolskiego dotarła do Piły. W okresie 1871–1873, zrealizowano budowę linii z Piły przez Chojnice i Starogard Gdański do Tczewa.

Od samego początku szlak budowano dla linii dwutorowej. Wszystkie mosty, wiadukty i przepusty były przewidywane dla dwóch torów, choć początkowo ułożono tylko jeden tor. Budowa natrafiała na wiele trudności. Brakowało wykwalifikowanych inżynierów i robotników. Panowała niegospodarność i korupcja. Z powodu braku płynnego finansowania, materiały na place budów dostarczano nierytmicznie. Były wielotygodniowe przestoje. Robotnicy nie otrzymywali wypłat w stosownym czasie. Wszelkie protesty i bunty robotników były tłumione przez uzbrojonych żołnierzy i żandarmów. Ostatecznie finansowanie inwestycji zostało przejęte przez pruski rząd, który w 1888 roku, stał się właścicielem sieci Ostbahn. Zarządcą stały się Pruskie Koleje Państwowe (Preußische Staatseisenbahnen), a główne biuro umieszczono w Bydgoszczy. W 1895 roku, Kolej Wschodnią podzielono między trzy obszarowe dyrekcje; w Bydgoszczy, Gdańsku i Królewcu.

Po drugiej wojnie światowej i włączeniu nowych linii kolejowych do PKP, konieczne było ujednolicenie systemów sterowania ruchem kolejowym i zarządzania taborem. Dla polskiej gospodarki, istotne były szlaki kolejowe na kierunku południkowym (Śląsk – Porty). Równoleżnikowe szlaki kolejowe nie miały takiego ważnego znaczenia. Rozkradzione przez sowietów tory kolejowe odtwarzano przede wszystkim na szlakach istotnych dla rozwoju kraju.

W czasach PRL gospodarka socjalistyczna była oparta na transporcie kolejowym. W Polsce koleją przewożono tyle towarów co Francja i RFN razem wzięte. Permanentny kryzys socjalistycznej gospodarki powodował, że tylko priorytetowe zadania były realizowane. Przy braku odpowiednich funduszy, konieczne remonty wykonywano połowiczne, a także często ograniczono prędkość biegu pociągów. Nawet do prędkości 30 km/h. Największą zapaść PKP odnotowała w 80-latach, i to przy rekordowych przewozach osób i towarów. Kursujące pociągi osobowe były przepełnione i jeździły z wieloma usterkami. Po 1989 roku, nastąpił kolejny etap regresu PKP. Likwidowano wiele połączeń kolejowych, zamykano przystanki osobowe i małe stacje kolejowe i w efekcie zamykano całe linie kolejowe. Ta tendencja rwała do 2008 roku.

W 2009 roku, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa lubuskiego ogłoszono realizację projektu modernizacyjnego linii kolejowej Nr 203 Tczew – Kostrzyn na odcinku Krzyż – Kostrzyn. Linia została zmodernizowana na długości 45 km. Program obejmował modernizację nawierzchni, obiektów inżynieryjnych, urządzeń samoczynnej sygnalizacji przejazdowej (SSP), peronów i wiat, na wybranych przystankach osobowych. Linia została przystosowana do prędkości 120 km/h dla autobusów szynowych i pociągów osobowych oraz 70 km/h dla pociągów towarowych. Modernizację rozpoczęto w kwietniu 2010 roku, zaś zakończyła się wraz z wejściem nowego rozkładu jazdy, w grudniu 2011 roku.

W dniu 14 października 2016 roku, rozpoczęto remont estakady w Gorzowie Wielkopolskim, łącznie z modernizacją stacji kolejowej i budową nowego przystanku osobowego Gorzów Wielkopolski Wschodni.

Przewozy osobowe są realizowane przez PolRegio oraz InterCity. Germański przewoźnik Niederbarnimer Eisenbahn obsługuje niektóre pociągi na odcinku Gorzów Wielkopolski – Granica Państwa i dalej do stacji Berlin-Lichtenberg, w korporacji z PolRegio. PKP Intercity odsługuje pociąg TLK „Bory Tucholskie” na odcinku Kostrzyn – Tczew. Także PKP Intercity obsługuje pociąg InterCity „Zamoyski” na odcinku Piła Główna – Gorzów Wielkopolski. Przewozy towarowe obsługuje PKP Cargo oraz prywatne spółki. Przewoźnicy korzystają głównie z lokomotyw spalinowych M62 oraz SM42.

W styczniu 2024 roku, pociąg TLK „Bory Tucholskie” z Tczewa ruszał o godzinie 8;53, a w stacji Kostrzyn był o godzinie 14;32. Czas przejazdu to było 5 godzin i 25 minut. Dystans 340 km. Średnia prędkość 64,76 km/h. Pociąg był prowadzony lokomotywami spalinowymi SM4210 lub SM4220, które maksymalną prędkość mają na poziomie 90 km/h.

Modernizacja i elektryfikacja linii kolejowej Nr 203.

Nie pozostawiamy wątpliwości, że jesteśmy zwolennikami elektryfikacji linii Nr 203, jak i rekonstrukcji drugiego toru, tam gdzie jest tylko jeden tor. Linia byłaby alternatywą dla połączenia towarowego Śląsk – Poznań – Piła – Chojnice – Tczew – Gdynia. Dla ruchu osobowego wprowadzono by EZT, które w eksploatacji są tańsze i szybsze. Ten czynnik powoduje, że tym bardziej w Polsce potrzebna jest dalsza elektryfikacja linii kolejowych. Najłatwiejsza dla PKP PLK byłaby realizacja elektryfikacji odcinka Piła – Krzyż – Kostrzyn.

W dniu 24 kwietnia 2020 roku, rzecznik prasowy PKP PLK, przekazał mediom informację o podjęciu decyzji, o elektryfikacji linii kolejowej Nr 203 na odcinku z Piły do Kostrzyna nad Odrą. Należy nadmienić, że w 2020 roku, opracowano Studium Wykonalności dla projektu „Prace na liniach kolejowych Nr 18 oraz Nr 203 na odcinku Bydgoszcz – Piła – Krzyż – Gorzów Wlkp. – Kostrzyn wraz z elektryfikacją odcinka Piła – Kostrzyn”, które wykazało potrzebę realizacji postulowanego przedsięwzięcia.

W 2023 roku, rozpoczęto pracę nad modernizacją odcinka Tczew – Czersk oraz odnogi Czersk – Bąk. W zakres prac wchodzi elektryfikacja tych odcinków. Przewidywany termin zakończenia prac to 2027 rok. Już, w 2019 roku, zakończono przygotowanie Studium Wykonalności dla odcinka Chojnice – Czersk, w ramach którego przewidziano modernizację tego odcinka linii wraz z jego elektryfikacją. Na początku lipca 2022 roku, PKP Polskie Linie Kolejowe poinformowały o zleceniu Gdańskiemu Transprojektowi, wartego 3,9 mln złotych zamówienia w zakresie wykonania dokumentacji projektowej dla przyszłego zasilania odcinka linii kolejowej Na odcinku Tczew – Czersk. Chodziło o zaprojektowanie podstacji trakcyjnych; w Starogardzie Gdańskim, w Kaliskach, Czersku, Dębowcu oraz kabin sekcyjnych w Zwierzyńcu i Piesienicach. Opracowane ma zostać umiejscowienie na linii zasilających 15/110 kV, do wspomnianych podstacji trakcyjnych wraz z niezbędnym wyposażeniem, układem sterowania i monitoringiem. Projekt jest zaplanowany do realizacji do końca 2027 roku.

Mało kto wie, że przepisy unijne na tabor spalinowy nałożyły nowe wymogi, co pociąga za sobą kłopoty ze znalezieniem odpowiedniego taboru, który musi być spalinowy, a przede wszystkim tak zwany „zero emisyjny”. W dodatku, tabor ten musi być kupowany ze wsparciem ze środków unijnych, jako że Komisja Europejska będzie decydowała, komu zezwoli na kupno, a komu nie zezwoli. W dodatku, w wyniku wyborów do Polskiego Sejmu (2023 rok), do władzy doszła masoneria z folksdojczem na czele. Dlatego jest prawdopodobne, że elektryfikacja i modernizacja linii kolejowej Nr 203 zostanie wstrzymana.

Już w styczniu 2024 roku, ukazał się informacja, że linia Nr 203 docelowo ma być zmodernizowana na całej długości. Jednak na razie zapewnione finansowanie obejmuje jedynie odcinek Tczew – Czersk. Trwają tam prace projektowe. Brak pieniędzy (?) blokuje start inwestycji na dalszych odcinkach do Chojnic i Wierzchowa Człuchowskiego. Z informacji wynika, że projekty znalazły się na liście rezerwowej Krajowego Programu Kolejowego. Los zadania jest zatem niepewny.

PKP Lipka Krajeńska.

Stacja kolejowa Lipka Krajeńska położona na jednotorowym odcinku linii Nr 203 Chojnice – Piła Główna, na 126,414 km. Stacja posiada 3 tory główne. Przy torach Nr 1 i Nr 3 znajdują się niskie, jednokrawędziowe perony, o nawierzchni z płyt chodnikowych oraz utwardzonych ziemią. Krawędzie peronowe są wykonane z krawężników i pomalowane na biały kolor. Są także namalowane żółte linie ostrzegawcze. Na stacji znajduje się także jeden tor boczny, rampa ładunkowa, magazyn i droga dojazdowa.

W 2017 roku, pojawiły się pierwsze informacje, o możliwej rewitalizacji stacji kolejowej Lipka Krajeńska. Warunkiem było otrzymanie unijnej dotacji. Budynek dworca został zbudowany z żółtej cegły i nie był nigdy otynkowany. W budynku jest dostępna poczekalnia i kasy biletowe, które coraz częściej były zamknięte niż otwarte. Planowano ustawienie biletomatu przewoźnika PolRegio oraz bankomatu. Kiedyś była także czynna restauracja, ale od wielu lat jest nieczynna i zamknięta.Dworzec jest w dobrym stanie, choć wymaga częściowego remontu. PKP PLK od lat stara się o znalezienie dzierżawców dla lokali użytkowych. Lokalny samorząd nie ma sprecyzowanej koncepcji, jakie obiekty usługowe powinny znaleść się na dworcu. Mówiono o siłowni, klubie fitness, fryzjerze, kawiarnii, bibliotece, wypożyczalni rowerów, kiosku, małej gastronomii. Łącznie na terenie dworca jest 315 m kwadratowych powierzchni na handel i usługi. Największy lokal (po byłej restauracji) ma powierzchnię 53,50 m kwadratowych. Mówiono, że spokojni o dach nad głową mogą być lokatorzy mieszkań usytuowanych na dworcu. Te będą mogli wykupić lub otrzymają one status mieszkań komunalnych i pozostaną w zarządzie gminy.

Toalety znajdują się w osobym budynku. Obok dworca znajduje się nieużywana wieża wodna, o rzadko spotykanej konstrukcji. Wieża zbudowana jest z żółtej cegły, na planie kwadratu i w ścianach ma liczne okna. Inżynierowie budownictwa twierdzą, że obiekt nadaje się na kawiarnię.

Rzadko spotykanym rozwiązaniem na stacjach kolejowych w Polsce jest nastawnia dysponująca „LK” umieszczona w pawilonie przytwierdzonym do dworca na peronie. Jest także nastawnia wykonawcza „LK1”, która jest nieużywana. Na placu przed dworcem jest darmowy parking dla samochodów osobowych, a w pobliżu jest parking dla samochodów ciężarowych.

Bocznica kolejowa na lotnisko w Debrznie.

Ze stacji odchodzi bocznica kolejowa do lotniska w Debrznie. Bocznica wiedzie w kierunku północno-wschodnim i początkowo wykorzystuje ślad po drugim torze (tor od strony północnej). Przed przejazdem drogowo-kolejowym w ciągu ulicy Rudziska jest zamontowany kozioł oporowy. Po minięciu ulicy Rudziska, bocznica skręcała w kierunku północnym. Bocznica mijała pole uprawne, lokalną drogę i łukiem w kierunku wschodnim wchodziła w las na terenie lotniska. Dalej był pierwszy plac rozładunkowy, następnie droga wewnętrzna, kolejny plac składowy z magazynami i magazyn MPS. Tu bocznica miała swój koniec. Całe torowisko zostało już rozebrane. Pozostały tylko tory w pokonywanych drogach kołowych.

Ruch osobowy na stacji Lipka Krajeńska.

W 2015 roku, stacja obsługiwała do 150 pasażerów w ciągu doby. W 2020 roku, było to już do 200 osób w ciagu doby. Z roku na rok zwiększa się oferta połączeń kolejowych ze stacji Lipka Krajeńska. W styczniu 2024 roku, ze stacji odjeżdżało 14 regularnych pociągów osobowych. Można było dojechać do stacji: Krzyż, Chojnice, Piła Główna, Tczew, Gdańsk Główny, Gdynia Główna. Pierwszy pociąg był o godzinie 04;32 do Krzyża, a ostatni o godzinie 19;30 do Chojnic. Większość pociągów była dostępna dla osób na wózkach oraz dla podróżnych z rowerami. Latem 2023 roku, ze stacji Lipka Krajeńska odjeżdżało 22 regularnych pociągów osobowych i podobna ilość pojawi się latem 2024 roku.

Adres: 77-420 Lipka, ulica Kolejowa 6, gmina Lipka, powiat Złotowski, województwo Wielkopolskie.

Opracował Karol Placha Hetman