Czechowice Dziedzice 2023-10-21
ETZ Pesa Elf II 34WEa-002.
Pociągi Pesa Elf, Pesa Acatus II i Pesa Acatus Plus.
Pociągi Pesa Elf to Polskie elektryczne zespoły trakcyjne, przystosowane do ruchu regionalnego. Pociągi są budowane od 2010 roku, w Polskiej fabryce Pesa w Bydgoszczy. „Elf” to akronim angielskiego zwrotu electric low floor, czyli pojazd elektryczny niskopodłogowy. Pociągi Pesa Elf produkowane są z różną liczbą wagonów od dwóch do sześciu. Różne jest też wyposażenie, układ foteli, liczba toalet itp.
W skład rodziny pociągów Elf wchodzą modele: Typ EN62 = 21WE, Typ EN76 = 22WE, Typ EN96 = 34WE i 27WE dla SKM Warszaw. Oprócz nich budowano pociągi ETZ oznaczone Acatus II i Acatus Plus. Typ EN77 = 32WE Acatus II – 4-wagonowe. Typ EN64 = 40WE Acatus Plus – 3-wagonowe. Typ EN99 = 41WE Actus Plus – 2-wagonowe. Do 2020 roku, zostało wyprodukowanych ponad 120 pociągów Pesa Elf.
Pociągi Pesa Elf są zasilane trakcją elektryczną o napięciu 3 kV DC. Szerokość pociągu wynosi 2,88 m, wysokość 4,28 m, długość zależy od ilości wagonów. Prędkość konstrukcyjna pociągów Elf wynosi 160 km/h. Choć pierwszy egzemplarz był przystosowany do prędkości 120 km/h.
Historia pociągów Pesa Elf.
Konkurentem fabryki Pesa w Bydgoszczy była i jest druga Polska firma Newag z Nowego Sącza. Ale ta konkurencja wpływa korzystnie na jakość Polskich konstrukcji i zadowolenie pasażerów. W 1998 roku, Pesa została głęboko zrestrukturyzowana i rozpoczęła budowę spalinowych wagonów osobowych. W 2004 roku, fabryka podjęła się zbudowania pierwszych EZT dla Warszawskiej Kolei Dojazdowej. Był to pociąg typu 13WE (EN95). Pomimo planów zakupu 10 egzemplarzy, produkcja została zakończona na jednym pociągu. W 2006 roku, wyprodukowano ETZ 15WE, a w 2007 roku, ETZ 16WEk. Oba pociągi zbudowano także tylko w jednym egzemplarzu.
Jednak zainteresowanie przewoźników nowymi pociągami ETZ było coraz większe. Doszło do współpracy między producentami i użytkownikami. Przewoźnicy chcieli pociągów do szybkiego boarding-u pasażerów, a w efekcie o nisko umieszczonej podłodze, co ułatwia wsiadanie i wysiadanie. Dodatkowo, coraz więcej podróżnych przewoziło rowery, wózki dziecięce i wózki inwalidzkie. Zakład w Bydgoszczy zaprojektował pociąg Acatus, który jest przeznaczony dla peronów o wysokości 0,55 – 0,76 m, od główki szyny. Pociąg nie ma żadnych stopni wejściowych. Zaprojektowano także pociąg Elf, który ma stopnie wejściowe i jest przeznaczony dla niższych peronów. W programie uczestniczyło około 150 inżynierów i naukowców z firmy Pesa, firm poddostawców i placówek naukowych. Podpatrywano także rozwiązania zagraniczne.
W grudniu 2009 roku, zanim pociąg Elf był gotowy, podpisano już pierwszą umowę na dostawę 8 pociągów ETZ dla województwa śląskiego. W kolejnych latach podpisano kolejne kontrakty. Pociąg Elf został pokazany w 2010 roku, podczas targów InnoTrans w Berlinie. Zaprezentowano wówczas pociąg EN76-001, który był zbudowany dla województwa śląskiego.
W 2010 roku, powstała odmiana pociągu Elf, która została nazwana Acatus II. Pociągi te zamówiło tylko Województwo Małopolskie.
Rodzina Pesa Elf została zaprojektowana jako platforma pociągów o uniwersalnym przeznaczeniu. Kiedy w 2013 roku, Pesa zaczęła przegrywać kontrakty z firmą Newag (cenowo) w Bydgoszczy zbudowano EZT Acatus Plus, w którym obniżono koszty budowy pociągu, zachowując jednocześnie podstawowe zalety pociągu.
Pociąg oznaczony Elf II to jest skład Elf dostosowany do nowych przepisów, czyli technicznych specyfikacji interoperacyjności.
Konstrukcja 34WEa Elf II.
Pociąg składa się z dwóch wagonów. Każdy wagon wyposażony jest w jedną parę drzwi. Taki układ zapowiadał eksploatacje pociągu na szlakach z małymi potokami pasażerów. Wszystkie drzwi znajdują się w strefie z niską podłogą, pod którymi umieszczono wysuwane stopnie ułatwiające wsiadanie z peronów niższych niż 0,55 – 0,76 m od główki szyny. Pierwszy i ostatni wózek są napędowe typu 26MN, o rozstawie osi 2,80 m. Środkowy wózek to wózek toczny typ 40AN w systemie Jacobsa, o rozstawie osi 3,00 m. Każdy z wózków ma podwójne usprężynowienie. Pierwszy stopień to sprężyny stalowe. Drugi stopień to poduszki pneumatyczne. Dla dodatkowego tłumienia drgań zamontowano amortyzatory hydrauliczne. Wózki napędowe i toczne są konstrukcji i produkcji firmy Pesa. Zastosowano silniki asynchroniczne MF 50-29-4 (400 KW). Silniki są produkcji austriackiej. Silniki elektryczne asynchroniczne są sterowane falownikiem. Pociąg ma dwa odbieraki prądu Stemmann. System hamulcowy Knorr-Bremse.
Nad wszystkimi wózkami znajdują się strefy podwyższonej podłogi, na które prowadzą schody lub pochylnie. Schody w postaci trzech stopni znajdują się tylko w strefie nad wózkami napędowymi. Średnica kół wynosi 0,85 m. Pociąg ma system smarowania obrzeży kół, tylko pierwszej osi wózka napędowego. Pociąg może jeździć w trakcji ukrotnionej. Możliwe jest połączenie do trzech pociągów w trakcję ukrotnioną. Pociągi są wykonywane jako Klasa 2. W przestrzeni pasażerskiej znajdują się dwie toalety w systemie zamkniętym oraz przestrzeń dla podróżnych z ograniczoną możliwością poruszania się, z dużym bagażem lub z rowerem, w pobliżu której, przy drzwiach są windy dla niepełnosprawnych. Zawsze jest toaleta dla inwalidów i osób z małymi dziećmi, która ma większe wymiary.
Pudła wagonów mają konstrukcję przestrzenną wykonana ze stali z profili zamkniętych. Poszycie ma grubość 1,5 mm i wykonane jest ze stali, natomiast czoło pojazdu wykonano z tworzyw sztucznych.
Dane T-T 34WEa Elf II.
ETZ 2-wagonowy. Zasilanie 3 kV DC. Cztery silniki o mocy 400 kW. Przyspieszenie 1 m/2. Prędkość konstrukcyjna wynosi 160 km/h. Szerokość toru 1 435 mm. Długość całkowita 42,83 m. Szerokość 2,84 m. Wysokość 4,30 m. Wysokość podłogi 0,76 – 0,90 m. Wejście do wagonu jest na wysokości 0,76 m, od główki szyny. Liczba miejsc siedzących około 100, w zależności od życzenia użytkownika. Wytrzymałość konstrukcji kategoria P – II zgodnie z EN 12663. Wytrzymałość zderzeniowa C-1 wg EN 15227. W pociągu jest klimatyzacja, toaleta w systemie zamkniętym, miejsce dla rowerów i dla wózków dziecięcych i inwalidzkich, WiFi, gniazdka 230 V, biletomaty.
34WEa-002 Elf II.
W pociągu są 102 miejsca siedzące, a dodatkowo są 86 miejsca stojące. Toaleta jest dostępna dla osób niepełnosprawnych. Dla osób na wózkach w drzwiach jest zamontowana pochylnia. Pociąg jest wyposażony w klimatyzację. Na skład można wnieść rowery. Pociąg jest monitorowany i wyposażony w system informacji kolejowej audio i wideo.
Koleje Śląskie zamówiły 4 pociągi typu 34WEa-001 / -004. Litera „a” w symbolu pociągu oznacza silniki asynchroniczne. Zamówienie wpłynęło w 2017 roku. Dostosowano go do potrzeb osób niepełnosprawnych, ma również przyciemniane szyby, przewijak, pojemniki na pieluchy, specjalne uchwyty do mocowania rowerów, klimatyzację, gniazdka elektryczne, toaletę próżniową w układzie zamkniętym oraz energooszczędne oświetlenie LED. W pociągu Elf II jest zamykana przestrzeń dla kierownika pociągu; z zabudowanym mikrofonem umożliwiającym nadawanie komunikatów dla podróżnych oraz monitorem umożliwiającym podgląd z kamer wewnętrznych w pociągu. Ponadto Elf II posiada interkom zapewniający komunikację podróżnych z maszynistą. Pojazd wyposażony jest również w specjalny system „parkingowy” oraz urządzenia sterowania ETCS i łączności GSM-R.
Pociąg typu 34WEa uzyskał homologację w dniu 1 grudnia 2017 roku. Pociąg 34WEa-002 składa się z dwóch wagonów; Nr 94 51 2 140 766-8 (PL-KSL A), Nr 94 51 2 140 767-6 (PL-KSL B). Numer fabryczny E722BNA002. Produkcja 2017 rok. Pociąg wyruszył na szlak w grudniu 2017 roku. W 2023 roku, pociąg był nadal w służbie.
Z partii zamówionych przez Koleje Śląskie pociągów Elf II ostatni został dostarczony w lipcu 2020 roku. Ostatni skład był to trójczłonowy, elektryczny zespół trakcyjny wyprodukowany dla Kolei Śląskich przez PESA Bydgoszcz SA. Pojazd Elf II 3-wagonowy, który posiada 154 miejsca stojące i 114 siedzących. W Kolejach Śląskich nowe składy stanowią 75 % całego taboru. W ramach umowy dostarczono 21 egzemplarzy pojazdów Elf II. Łączny koszt wszystkich pojazdów to 255 890 000,00 złotych netto.
Koleje Śląskie.
Obecnie (2021 rok) Koleje Śląskie w użytku mają ponad 60 pojazdów, które są od sześciu producentów;
Elektryczny Zespół Trakcyjny EN75 – „Flirt" – 212 miejsc siedzących, 284 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny EN76 – „Elf" – 200 miejsc siedzących, 250 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny 27WEb – „Elf" – 282 miejsc siedzących, 270 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny 22WEd – "Elf II” – 190 miejsc siedzących, 150 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny 21WEa – "Elf II” – 154 miejsc siedzących, 114 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny 34WEa – "Elf II” – 102 miejsc siedzących, 86 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny 14WE – 186 miejsc siedzących, 195 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny 35WE – „Impuls" – 282 miejsc siedzących, 319 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny 36WEa – „Impuls" – 156 miejsc siedzących, 120 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny EN57AKŚ – 168 miejsc siedzących, 195 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny EN57KM – 204 miejsc siedzących, 195 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Uchwyty na rowery, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny EN71AKŚ – 256 miejsc siedzących, 260 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Spalinowy Autobus Szynowy typu 221M – SA138 – 182 miejsc siedzących, 210 miejsc stojących, Toaleta dla niepełnosprawnych, Rampa dla niepełnosprawnych, Klimatyzacja, Uchwyty na rowery, System informacji pasażerskiej, Monitoring.
Elektryczny Zespół Trakcyjny EN57 – 188 miejsc siedzących, 195 miejsc stojących, Toaleta.
Opracował Karol Placha Hetman