Chabówka 2023-08-08

Wagon osobowy typu Bhxz Nr 05423. 1896 rok.

Wagon typu Bhxz Nr 05423 to jest wagon osobowy budowany dla pociągów pospieszny. Wagony budowała fabryka F. Ringhoffer Smichov, z końcem XIX wieku.

Fabryka F. Ringhoffer Smichov (po niemiecku Ringhoffer-Werke A.G.) została założona w połowie XIX wieku, w Pradze. Smichov to jest dzielnica Pragi. Wówczas Praga była w państwie Austro-Węgry. Zakład zaczął fabrykować wagony kolejowe osobowe i towarowe. W 1875 roku, w Pradze uruchomiono tramwaj konny. Dlatego zakład postanowił budować także bezsilnikowe wagony tramwajowe. Wagony były konstrukcji drewnianej, ale były typu zamkniętego. Wagony te jeździły w wielu miastach Austro-Węgier, a także w Szczecinie i Poznaniu, od 1924 roku. Ostatni wagon zbudowano w 1948 roku.

W 1927 roku, zakład zmienił nazwę na ČKD (Českomoravská Kolben Daněk). Nowa firma powstała z połączenia dwóch mniejszych spółek Českomoravská-Kolben i Breitfeld-Daněk. ČKD składała się z dwóch fabryk: Zakładów Produkujących Lokomotywy w Vysočanach i Fabryki Produkującej Tramwaje w dzielnicy Pragi – Smíchov (dawniej fabryka tramwajów F. Ringhoffera). Podczas drugiej wojny światowej zakłady zostały przemianowane na Böhmisch Mährische Maschinenfabrik i produkowały czołgi PzKpfw 38(t) i niszczyciele czołgów Hetzer. Oczywiście na potrzeby germańców.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej zakład znacjonalizowano i przestawiono wyłącznie na produkcję tramwajów i lokomotyw. Dzięki pozyskaniu licencji, na produkcję wyposażenia elektrycznego tramwajów typu PCC, rozpoczęto wytwarzanie modeli Tatra T1 i T2, a następnie serii T3. Od 1954 roku, firma była jedynym czechosłowackim producentem tramwajów, ale nie jedynym lokomotyw. Zakład początkowo budował lokomotywy parowe, a następnie spalinowe (na przykład S200) i elektryczne. W 90-latach XX wieku, zakład uległ likwidacji. Część majątku i praw do produkcji, przejął koncern Siemens.

Wagon typu Bhxz Nr 05423.

Z końcem XIX wieku, fabryka F. Ringhoffer Smichov zaczęła budować wagony osobowe dla pociągów pospiesznych. Jedną z konstrukcji był cztero-osiowy wagon typu Bhxz. W fabryce nie używano nazwy typu, tylko nadawano numery seryjne. Wagon będący w skansenie w Chabówce został zbudowany w 1896 roku, i jest najstarszym wagonem osobowym w Polsce. Wagon został zbudowany na zamówienie C.K. Austriackich Kolei Państwowych (kkStB). Był używany między innymi na szlaku Kraków – Wiedeń. Pierwotnie wagon posiadał wnętrze podzielone na przedziały Klasy 1, z miękkimi kanapami oraz Klasy 2. W PKP, wagon był eksploatowany do końca 50-lat. Następnie stał na stoku wiele lat. W 1994 roku, wagon został wyremontowany przez ZNTK w Ostrowie Wielkopolskim i przekazany do Skansenu Chabówka. Obecnie (2023 rok) jest najstarszym wagonem pasażerskim w Polsce i jedynym zachowanym egzemplarzem tej serii.

Ostoja wagonu jest metalowa, a reszta konstrukcji jest drewniana. Na obu końcach wagon ma przedsionki z drzwiami wejściowymi oraz z drzwiami dla przejścia do następnego wagonu. Drzwi wejściowe mają nieotwierane okna. Przy drzwiach wejściowych są trzy drewniane stopnie i metalowe poręcze. W burtach wagonu, z każdej strony jest 14 okien. Dodatkowo, z każdej strony burty są dwuskrzydłowe szerokie drzwi dla wniesienia kufrów do przedziału bagażowego. Pod tymi drzwiami są dwa stopnie. Przejście do następnego wagonu jest po metalowej kładce. Przejście jest osłonięte brezentowym tunelem. Przy czołach pociągu są zamontowane drabinki. Na dachu zamontowano świetlik i układ wentylacji. Dach jest pokryty blachą. Podczas remontu wagon został pomalowany na kolor zielony. Z uwagi na warunki atmosferyczny obecny kolor to jest jasny brąz.

Dane T-T wagonu typu Bhxz Nr 05423:

Długość całkowita 17,90 m. Rozstaw czopów skrętu 12,00 m. Masa własna 32 945 kg. Masa całkowita 36 000 kg. Liczba miejsc siedzących 60. Prędkość maksymalna 80 km/h. Instalacja elektryczna. Ogrzewanie parowe.

Opracował Karol Placha Hetman