Przemyśl 2023-05-04

Koleje Podkarpackie.

Koleje Podkarpackie funkcjonują generalnie na terenie Województwa Podkarpackiego, którego stolicą jest Rzeszów. Chociaż sieć kolejowa, w tej części Polski nie jest bogata, to jednak pełni ważną rolę. Zwłaszcza linia kolejowa Kraków – Tarnów – Rzeszów – Przemyśl – Lwów. Na Podkarpaciu eksploatowanych jest 863 km linii kolejowych. W 2018 roku, przewieziono 4,3 mln pasażerów, co oznaczało wzrost o 37 % w stosunku do 2015 roku, czyli blisko 1,2 mln pasażerów. Najważniejszym przewoźnikiem w regionie są Przewozy Regionalne, czyli PolRegio. Na terenie województwa przewozy realizują także Koleje Małopolskie. Na wzrost wskaźnika przewozów bardzo duży wpływ miała rosnąca rola przewozów dalekobieżnych, zwłaszcza do/z Ukrainy.

Ważne zmiany nastąpiły w 2014 roku, kiedy przewoźnik PolRegio razem z Województwem Podkarpackim rozpoczęły odbudowę lokalnych połączeń.

Od dnia 1 stycznia 2021 roku, funkcjonuje Podkarpacka Kolej Aglomeracyjna (PKA), na odcinkach Rzeszów – Przeworsk (linia 91), Rzeszów – Dębica (linia 91) i Rzeszów – Strzyżów n/W (linia 106). Pociągi regionalne są obsługiwane przez PolRegio. To scalenie spowodowało, że bilety wydawane przez PolRegio i ZTM Rzeszów, są honorowane w pociągach i autobusach, w ramach oferty „Autobus + Pociąg” zarówno w strefie I jak i II. Podróżny z ważnym biletem jednorazowym, miesięcznym, kwartalnym, sieciowym lub innym może podróżować zarówno pociągiem w ramach PKA jak i innym pociągiem PolRegio. Bilety dostępne są w systemie sprzedaży bilety.polregio.pl oraz w aplikacji mobilnej PolRegio, jak również w kasach biletowych oraz u konduktora.

Głównym założeniem PKA jest większa częstotliwość kursów. Kolej aglomeracyjna ma połączyć z Rzeszowem: Dębicę, Przeworsk, Strzyżów i Kolbuszową oraz mniejsze miejscowości na tych trasach. Województwo postawiło sobie cel, aby w godzinach szczytu pociągi jeździły co 30 minut, a poza godzinami szczytu co 60 minut. Przewiduje się, że na każdej trasie, w dni robocze, powinno być minimum 13 par pociągów w ciągu doby. Ma to zapewnić możliwość pracy w Rzeszowie, a zamieszkania poza Rzeszowem.

Nasunęły się jednak pytania – Dlaczego PKA kończą bieg w 15-tysięcznym Przeworsku, a nie w 40-tysięcznym Jarosławiu, zlokalizowanym zaledwie 15 kilometrów dalej na wschód?

Na linii Nr 106 oferta jest na razie ograniczona, z powodu braku mijanek, które zostaną wybudowane. Aktualnie (2021 rok) trwa elektryfikacja linii Nr 71 Rzeszów – Kolbuszowa. W planach jest budowa bocznicy kolejowej i przystanku kolejowego na Lotnisku Jasionka. Na te plany zabezpieczono kwotę 370 mln złotych. Planowana jest także przebudowa stacji PKP Rzeszów – Staroniwa. W planach jest hala technologiczna do przeglądów i napraw, z myjnią wraz z układem torów technologicznych i postojowych. W ramach tego projektu wkład własny województwa podkarpackiego wynosi 220 mln złotych.

Nowe pociągi.

Te plany wymagały zakupu nowego taboru. Początkowo rozważano zakup 8 pociągów elektrycznych i 2 pociągów spalinowych. Województwo Podkarpacie oczekiwało, że jednostki 3-członowe będą miały 150-170 miejsc siedzących i około 190 stojących. Pojazdy 4-członowe mają przewozić na miejscach siedzących około 200 pasażerów, a na stojących kolejnych 250 pasażerów.

Dla zakupu zorganizowano przetarg. Zabezpieczono kwotę w wysokości 337 mln złotych. Przetarg został ogłoszony w lutym 2022 roku. Został podzielony na dwa przetargi. Pierwszą jest dostawa czterech fabrycznie nowych trzy-członowych, dwunapędowych zespołów trakcyjnych (tzw. hybryd) zasilanych z sieci trakcyjnej 3 kV DC oraz silników spalinowych. Część druga dotyczy dostawy ośmiu nowych pojazdów z napędem elektrycznym w wersji cztero-członowej.

Zapotrzebowanie na pociągi hybrydowe wynikało z dalekosiężnych planów w województwie. Pamietajmy, że tego typu pociągi jeżdżą już w Województwie Zachodniopomorskim i Dolnośląskim. Proponowano wysłanie hybryd na przykład na szlak Rzeszów – Horyniec Zdrój. Pociągi wysłanie będą na linie Nr 101, 91 i 25. Hybrydy pojadą także w Bieszczady na linie Nr 106, 107 i 108.

W marcu 2022 roku, do przetargu stanęły tylko dwie firm: Newag i Pesa. W dniu 23 marca 2022 roku, otwarto oferty. W części numer jeden jedynym oferentem był Newag, który zaoferował kwotę 152,44 mln zł brutto, za 4 pociągi hybrydowe 3-wagonowe. W części numer dwa była konkurencja. Oferta Newag opiewa na kwotę 263,22 mln zł brutto, a Pesa – 287,491 mln zł brutto, za 8 pociągów 4-wagonowych elektrycznych. W dniu 8 lipca 2022 roku, podpisano dwie umowy z Newag na zakup 12 pociągów. Łączna wartość umów to 415 milionów złotych brutto.

Kardynał Adam Kozłowiecki.

Kardynał Adam Kozłowiecki SJ, urodził się w dniu 1 kwietnia 1911 roku, w Hucie Komorowskiej. Zmarł w dniu 28 września 2007 w Lusace. Był to Polski duchowny rzymskokatolicki, jezuita, misjonarz, arcybiskup metropolita lusakijski w latach 1959–1969, kardynał prezbiter od 1998. Syn Adama i Marii z Janochów z rodziny Kozłowieckich herbu Ostoja. Był wychowankiem szkoły w Chyrowie, która była prowadzona przez Jezuitów. Chynów jest obecnie w granicach Ukrainy. Następnie kształcił się w Państwowym Gimnazjum Świętej Marii Magdaleny w Poznaniu (1926–1929), gdzie zdał egzamin dojrzałości. W dniu 30 lipca 1929 roku, wstąpił do zakonu Jezuitów (SJ), odbył nowicjat w Starej Wsi koło Brzozowa, następnie studiował na zakonnym Wydziale Filozoficznym w Krakowie (1931–1932) i na Wydziale Teologicznym Bobolanum w Lublinie (1933–1937). Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk biskupa Karola Niemiry w dniu 24 czerwca 1937 roku, w Lublinie, a uroczyste śluby zakonne złożył w dniu 15 sierpnia 1945 roku w Rzymie.

W latach 1933–1934 pracował jako wychowawca młodzieży w konwikcie Zakładu Naukowo-Wychowawczego Świętego Józefa w Chyrowie. W dniu 10 listopada 1939 roku, został aresztowany przez gestapo (taka germańska policja dla likwidacji Polaków). Początkowo był więziony w Krakowie, a następnie w Nowym Wiśniczu koło Bochni. W czerwcu 1940 trafił do germańskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz (nr obozowy 1006), a w grudniu 1940 roku, został przewieziony do obozu Dachau (nr obozowy 22187), gdzie doczekał wyzwolenia KL Dachau przez Wojska Amerykańskie w dniu 29 kwietnia 1945 roku.

Po krótkim pobycie w Rzymie wyjechał na własną prośbę na misję jezuicką do Północnej Rodezji (późniejsza Zambia). Organizował dom zakonny oraz szkolnictwo katolickie w regionie Kasisi. Od 1950 roku, pełnił funkcję administratora apostolskiego wikariatu apostolskiego Lusaka.

W dniu 4 czerwca 1955 roku, papież Pius XII prekonizował go biskupem tytularnym Diospolis Inferior i wikariuszem apostolskim Lusaki. Święcenia biskupie przyjął w dniu 11 września 1955 roku. W kwietniu 1959 roku, został promowany na pierwszego arcybiskupa metropolitę Lusaki. W 1966 roku, wybrano go na pierwszego przewodniczącego Konferencji Episkopatu Zambii. Brał udział w obradach Soboru Watykańskiego II, a także w sesjach Światowego Synodu Biskupów w Watykanie.

W dniu 29 maja 1969 roku, na własną prośbę został zwolniony z obowiązków arcybiskupa Lusaki. Umożliwił w ten sposób nominację zambijskiego księdza Emmanuela Milingo, otrzymując jednocześnie stolicę tytularną Potentia in Piceno. Powrócił do pracy misyjnej, był proboszczem i wikariuszem w parafiach Zambii (Chingombe, Mumbwa, Chikuni, Chilalantambo, Lusaka, Mulungushi, Mpunde). Pełnił także funkcję przewodniczącego Papieskich Dzieł Misyjnych w Zambii (1970–1991).

W lutym 1998 roku, Jan Paweł II wyniósł go do godności kardynalskiej, nadając tytuł prezbitera Kościoła świętego Andrzeja na Kwirynale. W chwili nominacji kardynalskiej miał 87 lat, w związku z czym nigdy nie posiadał prawa udziału w konklawe.

Zmarł w dniu 28 września 2007 roku, w szpitalu w Lusace. W dniu 4 października 2007 roku, jego ciało zostało wystawione w archikatedrze w Lusace, gdzie świetej Mszy żałobnej przewodniczył przełożony tamtejszej prowincji Towarzystwa Jezusowego. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w dniu 5 października 2007 roku, w stolicy Zambii na Pope’s Square. Zmarły kardynał został pochowany przy nowej archikatedrze Dzieciątka Jezus w Lusace.

Kardynał Adam Kozłowiecki był autorem wielu publikacji i był wielokrotnie odznaczany za swoją działalność religijną i społeczną. Między innymi przez postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z dnia 24 maja 2007 roku, „Za wybitne zasługi w pracy misyjnej, za działalność na rzecz ludzi potrzebujących pomocy, za patriotyczną postawę rozstawiającą imię Polski w świecie”, odznaczony został Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał także tytuł i odznakę honorową „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”. Pamiątki po kardynale są przechowywane w zbiorach Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej w Starej Wsi koło Brzozowa.

W Polsce pamięć księdza Kardynała Adama Kozłowieckiego SJ upamiętniono ostatnio w godny sposób. Pierwszy z nowoczesnych składów zakupionych przez Samorząd Województwa Podkarpackiego otrzymał herb i imię księdza Kardynała Adama. Pociąg EZT Newag EN63-001 z herbem Kardynała Adama Kozłowieckiego dysponuje 170 miejscami siedzącymi dla pasażerów. Został wyposażony w klimatyzację i system monitoringu, posiada udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, automaty biletowe, a także dostęp do internetu dzięki sieci Wi-Fi. Od grudnia 2013 roku, pociąg jeździ na trasie Rzeszów – Przemyśl – Rzeszów.

Opracował Karol Placha Hetman