Bolesławiec 2022-07-13

Stacja kolejowa Bolesławiec.

Współrzędne geograficzne: 51.266N 15.569E.

Miasto Bolesławiec.

Miasto Bolesławiec to jest miasto ceramiki i szkła.

W XIV wieku Bolesławiec należał Księstwa Jaworsko – Świdnickiego. Osada strzegła przeprawy przez rzekę Bóbr. Już XIII wieku, Bolesławiec stał się ośrodkiem garncarstwa. W 1251 roku miasto otrzymało prawo lokacji. W 1392 roku, Bolesławiec dostał się pod panowanie Czech. W XV wieku miasto niszczyły zarazy, pożary i husyci. Od tej pory miasto stało się wielowyznaniowe, a poszczególne grupy wyznaniowe zwalczały się krwawo. Likwidowano klasztory katolickie a zakładano luterańskie, ariańskie, kalwińskie. W 1763 roku, w czasie wojen śląskich miasto dostało się pod panowanie pruskie.

W czasie wojen napoleońskich w mieście sześciokrotnie gościł Napoleon Bonaparte, a w dniu 28 kwietnia 1813 zmarł tutaj Michaił Kutuzow, ruski feldmarszałek. Dom, w którym umarł zachował się do dziś i mieści się w nim Dział Historii Miasta – Muzeum Ceramiki w Bolesławcu. W muzeum jest doskonale zachowana apteka.

Dobre czasy dla Bolesławca przyszły w połowie XIX wieku. Do rozwoju przyczyniły się nowe manufaktury ceramiczne, zakłady szklarskie i kolei. Powstawały nowe domy mieszkalne i brukowane ulice. Zbudowano gmach teatru. Powstawały biblioteki i drukarnie. Drukowano książki i gazety, także dla innych pruskich miast. W 1913 roku, w Bolesławcu otwarto kino „Metropol”. Po 1933 roku, w Bolesławcu znajdowały się dwie filie obozu koncentracyjnego Groß-Rosen, które są śladami niemieckiej dumy, bo Niemcy koniecznie się chcą z Polską podzielić swoimi obozami koncentracyjnymi.

W dniu 12 lutego 1945 roku, Bolesławiec zajęła armia czerwona. Przez wiele tygodni w mieście panowała sowiecki terror. To wówczas miasto najwięcej ucierpiało. Rabunki, gwałty i podpalenia były wtedy na porządku dziennym. Decyzją dyktatora-cara Stalina, miasto Bolesławiec weszło w tak zwane „Ziemie Odzyskane” i został przyznany Polsce Ludowej, w zamian za zagarnięte Kresy. W pobliżu Bolesławca do 1993 roku, stacjonowały liczne wojska CCCP: Krzywa, Pstrąże, Świętoszów, Szczytnica, Szprotawa i inne.

Już w 1960 roku, miasto Bolesławiec przekroczyło liczbę 22 000 mieszkańców, czyli tyle ile było w czasach pruskich. Obecnie w Bolesławcu funkcjonują aż cztery zakłady ceramiczne: Zakłady Ceramiczne Bolesławiec sp. z o.o., Spółdzielnia Rękodzieła Artystycznego „Ceramika Artystyczna”, Fabryka Naczyń Kamionkowych „Manufaktura”, Firmy Zrzeszone w Bolesławieckim Bractwie Ceramicznym. Pozostałe zakłady pracy: Zakłady Tkanin Technicznych Bonitex S.A., Bolesławieckie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych Sp. z o.o., Gerresheimer Bolesławiec S.A. (dawniej Bolesławiecka Fabryka Materiałów Medycznych „Polfa” S.A., a wcześniej Bolesławiecka Fabryka Fiolek i Ampułek), Bader Polska Sp. z.o.o., Zehnder Group Bolesławiec Sp. z o.o.

Transport lotniczy.

Transport lotniczy w okolicach Bolesławca jest słabo rozwinięty. W odległości 16 km od Bolesławca, w kierunku wschodnim, znajduje się lądowisko Krzywa na terenie byłego sowieckiego lotniska wojskowego. Były RWY o długości 2 400 m jest systematycznie rozbierany i lotnicy mają do dyspozycji tylko 500 m pas startowy.

W Pisarzowicach w odległości 35 km, na zachód od Bolesławca jest prywatne lądowisko z dwoma równoległymi RWY o nawierzchni trawiastej, o długości 300 m, każdy.

W kierunku południowym od Bolesławca, w odległości 55 km, mamy dwa lotniska; Jeżów Sudecki i Jelenia Góra. Oba sportowe z dobrą infrastrukturą.

Oczywiście we Wrocławiu jest międzynarodowy port lotniczy. Odległość Bolesławiec – Port Lotniczy Wrocław wynosi 120 km.

Kolei w Bolesławcu.

W dniu 1 października 1845 roku, w Bolesławcu otwarto stację kolejową, a w 1846 roku otwarto wielki wiadukt kolejowy, jeden z najdłuższych i największych w Europie. W klika lat później ze stacji Miłkowice (kierunek Legnica) poprowadzono drugi tor do Bolesławca. To samo uczyniono na odcinku Bolesławiec – Węgliniec. Z Węglińca poprowadzono szlaki nie tylko na zachód, ale także na północ do stacji Żary i na południe do Zgorzelca i Lubania Śląskiego. Sieć kolejowa rozwijała się nadal i to w większości normalnotorowa. Wiele ważnych linii otrzymywało szybko drugi tor.

Z chwilą wkroczenia armii czerwonej rozpoczęła się grabież torów, urządzeń kolejowych i przęseł mostowych, które jako trofiejne wywożono na wschód do CCCP. Skala tego procederu była duża, ale ponieważ większość moskali była analfabetami, nie prowadzono żadnych rejestrów.

W grudniu 1985 roku, zakończono elektryfikację 61,5 km odcinka Miłkowice – Bolesławiec – Węgliniec.

Obecnie (2022 rok) ruch pociągów prowadzony jest przez Lokalne Centrum Sterowania (LCS), które znajduje się na Peronie 1 stacji Bolesławiec i posiada urządzenia komputerowe typu Ebilock. LCS ten steruje odcinkiem Miłkowice – Zebrzydowa.

Była stacja kolejowa Bolesławiec Wschód.

Stacja kolejowa Bolesławiec Wschód została oddana do użytku w 1906 roku. Była stacją czołową i obsługiwała pociągi w kierunku Nowa Wieś Grodziska i w kierunku Trzebień – Modła. Stacja miała jeden peron wyspowy z dwoma krawędziami. Została zamknięta dla ruchu osobowego w 1978 roku. Ruch towarowy prowadzono w 2000 roku. W budynku dworca znajdują się obecnie mieszkania kolejarzy. W okresie 2007 – 2008, rozebrano wszystkie tory w obrębie stacji. Stacja miała pięć torów końcowych, nieprzejezdnych. Na stacji były trzy zwrotnice zwykłe i dwa pojazdy typu angielskiego.

Stacja Bolesławiec Wschód była położona w rejonie ulic: Hutnicza, Bolesława Chrobrego, Staroszkolna. W rejonie ogrodów działkowych „Kolejarz” tory się rozdzielały w dwóch kierunkach; na południe i na północ. Tor Nr 103a do Modła po przejściu pod DK Nr 94, przechodził wiaduktem nad linia kolejowa Nr 282. Nieco dalej była możliwość jazdy wstecz do stacji Bolesławiec. Na byłej linii do Modła jeszcze można spotkać fragmenty torowiska, zwłaszcza na przejazdach drogowo-kolejowych.

Drugi tor Nr 102a na południe, szedł równolegle z DK Nr 94. Łączył stacje; Bolesławiec Piastów – Gonów – Kruszynek – Warta Złotnicka – Warta Bolesławiecka – Iwiny – Raciborowice – Grodziec Zamczysko – Rożnowiec – Nowa Wieś Grodziska. Trzeci tor Nr 101a prowadził do elektrociepłowni.

Linia kolejowa Nr 282.

Linia kolejowa nr 282 łączy stacje Miłkowice – Węgliniec – Żary. Obecnie ma długość 104,220 km. Linia była częścią pruskiej Kolei Dolnośląsko-Marchijskiej, której celem było połączenie miast Podsudeckich z Berlinem. Dlatego podstawa linii biegnie równoleżnikowo, a od Węglinca skierowana jest na północ. Pierwszy odcinek Miłkowice – Bolesławiec był uruchomiony już w 1844 roku. W 1846 roku, po zbudowaniu mostu przez Bóbr szlak doprowadzono do stacji Węgliniec i dalej przez Żary do Jasienia. Do linii stopniowo były przyłączane kolejne miejscowości z Sudetów. Z czasem linia otrzymała drugi tor.

Zmiany nastąpiły w lutym 1945 roku, podczas walk sowiecko – niemieckich. Koło Zebrzydowa został zniszczony (rozebrany) most nad Kwisą. W efekcie został przerwany transport na odcinku Bolesławiec – Zebrzydowa – Węgliniec. Most został odbudowany w 50-latach.

Po zmianie granic, priorytety gospodarki Polskiej były inne niż poprzedników. W 1948 roku, linia miała Nr 239, a w 1988 roku, miała Nr 260, ale do Zgorzelca. Od Węglińca do Żar linia miała Nr 395. W grudniu 1985 roku, przeprowadzono elektryfikację na odcinku Miłkowice – Węgliniec. W 1990 roku, wykonano remont linii na odcinku Węgliniec – Żary. W okresie 2002 – 2006 na odcinku Węgliniec – Żary zawieszono ruch pasażerski, po czym wznowiono w 2007 roku.

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej szlak Miłkowice – Zgorzelec stał się linią magistralną E30 RFN – Polska – Ukraina. W okresie 2005 – 2008 przeprowadzono na odcinku Miłkowice – Węgliniec, remont kapitalny. Remont objął układ torowy, stacje, system sterowania ruchem (powstały LCS), przejazdy kolejowo-drogowe, sieć trakcyjną. Ruch osobowy odbywa się z prędkością do 160 km/h, a ruch towarowy do 120 km/h.

Obecnie (2020 rok) PLK linię kolejową nr 282 podzieliły na trzy odcinki: Miłkowice – Węgliniec jest linią priorytetową, Węgliniec – Jankowa Żagańska (była linia Nr 359) jest linia priorytetowa towarową, Jankowa Żagańska – Żary (była linia Nr 359) jest linią lokalną.

Była linia kolejowa Nr 323 Nowa Wieś Grodziska – Bolesławiec Wschód.

Linia kolejowa Nr 323 Nowa Wieś Grodziska – Bolesławiec Wschód to była, rozebrana linia kolejowa, o długości 24,730 km. Linia biegła w kierunku południowym i prowadziła przez miejscowość Nowa Wieś Grodziska do Złotoryi i Lwówka Śląskiego. Linia została uruchomiona w dniu 10 kwietnia 1909 roku. Wykonawcą budowy była firma Lenz & Co. Linia posiadała 4 stacje z ładowniami i 6 przystanków osobowych. Wybudowano też bocznicę do kopalni Konrad i Lubichów. W 1948 roku, linia miała Nr 236c i nie dochodziła do Lwówka Sląskiego, bo most na Kwisie został zniszczony (rozebrany). Również nie dochodziła do stacji Złotoryja, bo tory były rozebrane. Pociągi kursowały tylko na odcinku Nowa Wieś Grodziska – Bolesławiec Wschód. Pociągi osobowe kursowały tylko do 1978 roku. W 70-latach odbudowano most na Kwisie i odbudowano torowiska szlaku Nowa Wieś Grodziska – Jerzmanice Zdrój – Złotoryja. Pociągi towarowe obsługiwały okoliczne kopalnie, cementownie i inne zakłady przemysłowe. W 1988 roku, zamknięto i skreślono ze stanu PKP odcinek Nowa Wieś Grodziska – Bolesławiec Wschód. Po 1989 roku, kiedy kilka zakładów pracy zostało zamkniętych zapotrzebowanie na wagony towarowe i przewozy spadło. W 2008 roku linię Nowa Wieś Grodziska – Bolesławiec Wschód fizycznie rozebrano.

Była linia kolejowa Nr 314 Bolesławiec Wschodni – Trzebień – Modła.

Linia kolejowa Bolesławiec Wschodni – Modła miała długość 31,810 km. Została uruchomiona w dniu 20 grudnia 1913 roku. Biegła przez miejscowości: bocznica Zakładów Chemicznych Wizów – Chociszowice – Kraśnik Dolny – Dąbrowa Bolesławska – Golnice – Trzebień – Karczmarka – Borówki – Grodzanowiec – Gromadka – Modła Wieś – Modła Północną – Modła. W 1948 roku, linia miała Nr 239c, a później Nr 314. Ruch pasażerski został zawieszony w 1961 roku. Ruch towarowy zawieszono w 2000 roku. Linia była likwidowana odcinakami: Wizów – Trzebień w 1983 roku, a odcinek Trzebień – Modła w 2004 roku. Na byłej linii do Modła jeszcze można spotkać fragmenty torowiska, zwłaszcza na przejazdach drogowo-kolejowych.

Dworzec Bolesławiec.

Dworzec w Bolesławcu wybudowano w 1845 roku. Lecz już w 1866 roku został on rozbudowany o charakterystyczną dla budynku wieżę. Współczesna bryła dworca jest wynikiem przebudowy obiektu z 1926 roku, dzięki której nabrał on modernistycznego charakteru. Gmach został wtedy znacznie powiększony o nowe pomieszczenia. Do lutego 1945 roku, stacja nosiła niemiecką nazwę Bunzlau.

Dworzec Bolesławiec w okresie 2016 – 2022, przeszedł kapitalny remont. Wnętrze zostało przystosowane do współczesnych wymogów. Wykonano elewacje w historycznym kolorze. Odnowiono wnętrze z zachowaniem detali. Dworzec przystosowano do obsługi osób niepełnosprawnych, zarówno o ograniczonej możliwości poruszania się jak i ociemniałych. Jest wiele tablic dotykowych wykonanych z użyciem alfabetu Braille`a. Są ścieżki prowadzące. Wnętrze składa się z holu, pełniącego jednocześnie funkcje poczekalni. Są kasy biletowe. Zbudowano nowoczesne toalety. Zamontowano ławki, kosze, gabloty na rozkłady jazdy oraz elektroniczne tablice przyjazdów i odjazdów pociągów, a także nowoczesne oświetlenie, w formie owalnych lamp sufitowych. Wprowadzono energooszczędne oświetlenie wykonane w technologii LED wraz z automatyką sterującą. Dla optymalizacji zużycia energii elektrycznej, cieplnej i wody wprowadzono systemy BMS (Building Management System) nadzorujący pracę instalacji i urządzeń na dworcu. Dla poprawy bezpieczeństwa budynku i podróżnych zastosowano nowoczesny system monitoringu, antywłamaniowy oraz przeciwpożarowy.

Główne prace remontowe budynku dworca trwały dwa lata. W planach jest uruchomienie salonu fryzjerskiego i kawiarni. Znaczną powierzchnię w budynku dworca zajmą pomieszczenia biurowe przewidziane dla jednostki Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze.

Zmieniło się otoczenie dworca. Dawne toalety przerobiono na wiatę rowerową. Zbudowano także kolejną wiatę dla rowerów. Zamontowano nowe elementy małej architektury.

Uroczyste otwarcie dworca nastąpiło w dniu 6 maja 2022 roku. Warto dodać, że w ostatnich latach Polski Rząd wyłożył ponad 2 miliardy złotych na remont około 200 dworców kolejowych w Polsce. Remont dworca w Bolesławcu kosztował 19,6 milionów złotych. Inwestorem były Polskie Koleje Państwowe S.A., roboty budowlane wykonała firma LINDNER POLSKA Sp. z o.o., a dokumentację projektową opracowała firma Anarchi Group Sp. z o.o.

Stacja Bolesławiec.

Stacja ma trzy tory główne i trzy tory przelotowe, postojowe. Są także stacji towarowej, która jest położona na północ od stacji osobowej. Na stacji towarowej jest magazyn, plac składowy i rampa rozładowcza. Budynek Lokalnego Centrum Sterowania mieści się w nowym budynku stojącym przy Peronie 1, w jego wschodniej części. W wschodniej części stacji, przez jej głowice przechodzi przejazd kolejowo – drogowy w ciągu ulicy Modłowa.

Stacja osobowa posiada dwa nowoczesne perony typu wysokiego. Peron 1 jest jednokrawędziowy i mieści się przy budynku dworca. Ma długość 380 m. Przy nim przebiega tor Nr 2. Przy budynku dworca zachowano historyczne drewniane zadaszenie. Peron 2 jest dwukrawędziowy, z nowoczesnym zadaszeniem i ma długość 380 m. Przy peronie przebiegają tory Nr 1, 3. Dojście na peron zapewnia przejście podziemne oddane do użytku w 2007 roku.

Opis zdjęcia: Widok w kierunku Węglińca.

Opis zdjęcia: Wideo w kierunku Miłkowic i Legnicy.

Wiadukt kolejowy Bolesławiec.

Wiadukt kolejowy Bolesławiec to największy i najdłuższy tego typu obiekt w Europie. Ma całkowitą długość 490 m. Użytkowa szerokość wynosi 8 m, co pozwoliło na ułożenie dwóch torów. Wiadukt ma 35 przęseł o rozstawie: 15 m, 11,5 m lub 5,65 m.Wiadukt wykonano z piaskowca kredowego pochodzącego z kopalni w Dobrej. Celem budowy wiaduktu było przekroczenie rzeki Bóbr i jej doliny. Prace nad budową wiaduktu rozpoczęto 18 czerwca 1844 roku. Budowa trwała dwa lata i została ukończona w dniu 5 lipcu 1846 roku. W dniu 10 lutego 1945 roku, w wyniku wojny wiadukt został częściowo zniszczony przez niemców i odbudowany w 1947 roku. W 2006 roku, wiadukt został podświetlony przez 58 reflektorów. W 2008 roku, rozpoczęto generalny remont wiaduktu połączony z jego wzmocnieniem, aby pociągi mogły poruszać się z prędkością 160 km/h. W dniu 10 października 2009 roku, wiadukt uroczyście otwarto.

Opracował Karol Placha Hetman