Kraków 2021-10-25

Lokomotywy Spalinowe ST44, M62. 2021r.

ŁTZ M62 (ST44) jest to rosyjska lokomotywa spalinowa, która była produkowana przez Ługanskij Tiepłowozostroitielnyj Zawod w Ługańsku dla CCCP i innych krajów socjalistycznych Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej oraz Korei Północnej. Lokomotywa jest popularnie nazywana „Gagarin” lub „Iwan”. Lokomotywy M62 (ST44) były produkowane w okresie 1965 – 1988.

Lokomotywa łączyła w sobie wszystkie typowe cechy maszyn pochodzących z Rosji: dużą moc, dużą masę, niską jakość użytych podzespołów, niską jakość wykonania, dużą awaryjność, spartańskie warunki pracy mechanika oraz niską ekonomikę eksploatacji. Kabina mechanika nie była ogrzewana, ani klimatyzowana.

Opis zdjęcia: Zmodernizowana lokomotywa M62 z silnikiem Caterpillar i klimatyzacją w kabinach mechanika. Lokomotywa została zbudowana w 1972 roku. Modernizacja została wykonana w 2007 – 2013 roku. Zamontowano silnik 16 cylindrowy, spalinowy EMD 645E3, o mocy 2 238 kW (3 000 KM). Zastosowano Generator Prądu Zmiennego AR10, wraz z trójfazowym generatorem stowarzyszonym i modułem prostowniczym. Zainstalowano elektronicznym system sterowania i nowoczesną kabinę mechanika.

Lokomotywa M62 (ST44) jest lokomotywą spalinową z przekładnią elektryczna, czyli tak zwana trój maszyna. Zastosowano silnik spalinowy typu 14D40: Dezel, dwusuwowy, 12-cylindrowy, widlasty, zasilany pompą sekcyjną, doładowany poprzez sprężarkę i turbosprężarkę, bez intercoolera, pojemność skokowa 151 000 cm3, stopień sprężania 14,5, moc maksymalna 2 000 KM, prędkość obrotowa do 750 obr/min, masa silnika 12 500 kg. Każdy cylinder ma 4 zawory wydechowe. Nie ma zaworów ssących. Silnik charakteryzuje się dużym zużyciem oleju smarującego (silnik dwusuwowy), minimum 5 litrów na godzinę pracy. Z tego powodu silnik kopci bardzo i zanieczyszcza środowisko. Silnik nie ma instalacji do podgrzania go, aby ułatwić rozruch w ujemnych temperaturach. Przez to silnik w kilka miesięcy traci kompresje i staje się paliwożerny i olej żerny. Z silnikiem spalinowym jest na stałe połączona prądnica, która wytwarza energię elektryczna zasilająca 6 silników elektrycznych typu ED-118AU2N. Silnik spalinowy był produkowany w zakładach w Kołomnie.

Dane ST44, M62:

Układ osi Co’Co’. Średnica kół 1,05 m. Długość 17,55 m. Wysokość 4,62 m. Szerokość 2,95 m. Masa 116 000 kg. Zbiorniki paliwa o łącznej pojemności 3 900 litrów. Prędkość maksymalna 100 km/h.

Pierwszym krajem który został zmuszony do kupienia lokomotyw M62 były Węgry. Dodatkowo Węgry musiały przyjąć rosyjskie oznaczenie M62, a nie własne. Jedyne co uwzględnił rosyjski producent to: zabudowa czołownic ze zderzakami i sprzęgiem śrubowym, zamiast „Pięści Breżniewa” oraz uwzględnienie węgierskiej skrajni szlaków kolejowych.

Polska została zmuszona przez CCCP do kupienia lokomotyw M62, a przez to do wstrzymania produkcji i rozwoju polskich lokomotyw spalinowych: HCP SU45, SU46, SP47.

Od 1965 roku, lokomotywy M62 dostarczano do Polski dla PKP, jako ST44 oraz dla Przedsiębiorstwa Materiałów Podsadzkowych Przemysłu Węglowego. Rosjanie uwzględnili polskie postulaty wynikające z polskich przepisów, między innymi odpowiednie reflektory. Lokomotywy były w zielonym malowaniu, a każda lokomotywa miała inny odcień zieleni, dlatego że farby mieszano „na oko”.

Polska była jednym z krajów, które musiały kupować lokomotywy M62 do 1988 roku. Łącznie PKP użytkowało 1 114 egzemplarzy lokomotyw ST44. Od 1990 roku, wiele lokomotyw ST44 trafiło do prywatnych przewoźników kolejowych. Dodatkowo Polska była zmuszona do kupienia lokomotyw M62 na tor o szerokości 1 520 mm, dla obsługi terminali przeładunkowych na wschodniej granicy Polski oraz dla obsługi LHS. Kupiono 68 lokomotyw M62. Obecnie LHS posiada 32 lokomotywy M62 zmodernizowane. Modernizacja była przeprowadzona na tym samym poziomie co lokomotyw M62 dla PKP. Dodatkowo prywatni przewoźniki kupili za granicą, z drugiej ręki, jeszcze około 8 lokomotyw.

Dla kolei rosyjskich budowano także wersje dwu i trzy członowe. Oficjalnie mówiono o super ciężkich pociągach. W rzeczywistości chodziło o to, żeby lokomotywa dojechała do celu po awarii jednego silnika spalinowego, na szlakach wiodących przez pustkowia.

W Polsce lokomotywy ST44 są podawane szerokim modyfikacjom. Podstawową modyfikacji jest wymiana silnika spalinowego na silnik z rodziny Caterpillar, Dezel, czterosuwowy. Do 2020 roku, zmodernizowano około 86 lokomotyw. Najbardziej zaawansowaną modernizację prowadzi zakład Newag w Nowy Sączu. Budowana jest tam lokomotywa Newag 311D, gdzie z lokomotywy M62 (ST44) pozostaje tylko ostoja i wózki jezdne.

Opis zdjęcia: OXAR Rail Rent – Bartex to firma działająca na rynku finansowym i w kilku innych dziedzinach gospodarki. W 2020 roku, firma dysponowała 4 zmodernizowany lokomotywami M62M.

Opis zdjęcia: Lokomotywa M62-1663 zbudowana była w 1972 roku. W 2016 roku, zmodernizowana przez zakład Pesa Bydgoszcz.

Opis zdjęcia: Po lewej stronie lokomotywa M62-3536 ex ST44-R010. Lokomotywa zbudowana była w 1979 roku. W 2016 roku, została zmodernizowana przez zakład Pesa Bydgoszcz. Po prawej stronie M62 w oryginalnym malowaniu PKP.

Opracował Karol Placha Hetman